Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Digitale Geletterdheid en Programmeren

Door Shirley de Wit

Het laatste nieuws checken op je telefoon, cijfers invoeren van de laatste rekentoets, een tikkie betalen; digitale technologieën hebben een grote impact op ons dagelijks leven. Om mee te komen in onze digitale maatschappij is het belangrijk dat je niet alleen weet hoe je de digitale middelen moet gebruiken, maar ook hoe je dit veilig doet en hoe je de digitale wereld voor je kan laten werken. Digitale geletterdheid bestaat uit vier onderdelen namelijk ICT-basisvaardigheden, informatievaardigheden, mediawijsheid en computational thinking. In deze blog ga ik in op het verband van deze onderdelen met programmeren. Ook geef ik suggesties voor lessen gekoppeld aan digitale geletterdheid en programmeren. Mocht je meer willen lezen over digitale geletterdheid en hier leermiddelen voor zoeken dan is de website van SLO een goed startpunt.  

Voordat ik het verder ga hebben over digitale geletterdheid is het goed om nog even stil te staan bij het begrip programmeren. Voor de een is programmeren enkel het intypen van codes in een computer, voor de andere is programmeren ook het bedenken van het programma. In deze blog gaan we uit van het tweede: zowel het ontwerpen, aanpassen als creatie van het programma hoort bij programmeren.

Afbeelding

Bron: RaspberryPi

ICT-basisvaardigheden 

ICT-basisvaardigheden gaan over het kunnen werken met computers en begrip hebben van wat computers en computernetwerken eigenlijk zijn. ICT-basisvaardigheden zijn belangrijk om te hebben voordat je gaat programmeren. Hoe kan je werken aan deze vaardigheden? Denk naast het geven van instructie over de handeling ook aan opdrachten zonder computer (unplugged) over de werking van computers en netwerken. Leuke voorbeelden zijn het knutselen van je eigen computer (onderbouw PO) en het naspelen van een netwerk (vanaf middenbouw PO). 

Informatievaardigheden

Informatievaardigheden gaat over het kunnen zoeken en gebruiken van informatie waarbij je kritisch kijkt naar de betrouwbaarheid en bruikbaarheid. Om online informatie te zoeken gebruik je een zoekmachine. Deze zoekmachine gebruikt een algoritme om te bepalen welke zoekresultaten je ziet en in welke volgorde. Een algoritme is een soort recept waar alle stappen in staan die het programma doorloopt en is daarmee een belangrijk programmeerconcept. Je kunt kennis over programmeren dus inzetten om informatievaardigheden te versterken. Er zijn verschillende lessen over algoritmes te vinden, bijvoorbeeld via Kennisnet (PO) en de module Algoritme van De Baas Op Internet (bovenbouw PO en onderbouw VO).

Mediawijsheid 

Mediawijsheid houdt zich bezig met de impact van de digitale wereld op de maatschappij. Wanneer je een programma gaat maken is het belangrijk stil te staan bij deze impact. Wat als iedereen jouw programma gaat gebruiken? Welk probleem lost jouw programma op en zitten er ook nadelige risico’s aan? Het stil staan bij deze vragen helpt bij het maken van verantwoorde programma’s, die (mogelijk) meer impact hebben. Je kunt een vraag over maatschappelijk belang een vast onderdeel maken van een programmeeractiviteit. Ook kun je programmeren goed gebruiken als een verwerkingsopdracht op dit onderwerp. Laatst heb ik een les gegeven waarin leerlingen (groep 8 PO) nadachten over de impact robots, sensoren en algoritmes op huidige beroepen. Ze maakte dit concreet door bij een zelf gekozen beroep een technisch aspect toe te voegen, bijvoorbeeld een brandslang die zelf kan detecteren waar de brand is en zo gericht kan blussen. Vervolgens gingen de leerlingen in Scratch een verhaal programmeren over het vernieuwde beroep.

Computational thinking

Computational thinking is het formuleren van een probleem en haar oplossing(en) zodanig dat een computer de oplossing(en) kan uitvoeren. Als we terug gaan naar ons begrip van programmeren eerder in deze blog zie je veel overlap tussen computational thinking en programmeren: we zijn bezig met het creëren van een programma of oplossing die vervolgens door een computer kan worden uitgevoerd. Experts zijn het niet volledig met elkaar eens of computational thinking hetzelfde is als programmeren, computational thinking onderdeel is van programmeren of andersom. Zeker binnen het basisonderwijs zou ik echter willen zeggen: als je bezig bent met programmeren werk je aan computational thinking en andersom. Er zijn veel verschillende manieren om aan de slag te gaan met programmeren. Een selectie aan materiaal is te vinden binnen de leeromgeving ‘Programmeren in het basisonderwijs’.

Digitale geletterdheid en programmeren zijn dus op meerdere manieren met elkaar verbonden; ICT-basisvaardigheden zijn handig te hebben voordat je gaat programmeren, informatievaardigheden kunnen versterkt worden door programmeervaardigheden, mediawijsheid draagt bij aan voor (maatschappelijk) verantwoordelijke programma’s en wanneer je werkt aan computational thinking werk je ook aan programmeervaardigheden en vice versa. 

Categorieën
CodeWeek Nederland Leren programmeren

Geschiedenis CodeWeek in Nederland

Nederland doet al sinds het begin van de EU CodeWeek mee (2013). In deze blogpost gaan we terug in de rijke geschiedenis van CodeWeek! Dit jaar is CodeWeek van 9 tm 24 oktober!

De Start van CodeWeek

Tijdens de startbijeenkomst nu alweer 8 jaren geleden werd website CodeKinderen gelanceerd. Op deze website worden 15 klant-en-klare lessen gedeeld voor het funderende onderwijs. Een van de populairste lessen is Hagelslag robot les waarin kinderen moeten beschrijven hoe je een boterham met hagelslag moet smeren en opeten.

En verder deden we

In 2014 werd een speciale programmeer Donald Duck gelanceerd door de toenmalige minister van Onderwijs Jet Bussemaker. 2015 was het jaar van CodePact. Het bedrijfsleven sloeg de handen in een en zorgde ervoor dat programmeren op de agenda kwam van de politiek. Later werd dit ook Digitale Geletterdheid genoemd. In 2016 was er een enorme CoderDojo waar 1024 kinderen in de ZiggoDome een programeerworkshop kregen. Ook werd het ABC van het programmeren poster naar alle basisscholen gestuurd.

Het Coronajaar 2020

Dankzij Corona waren er in 2020 veel online webinars en waren er ruim 100 activiteiten georganiseerd door vrijwilligers en docenten over het gehele land. De kickoff werd verzorgt door Erik Barendsen (Radbout Universiteit), Remco Pijpers (Kennisnet) & Alma van Bommel (VO-Raad). Een aantal sessies zijn terug te kijken, waaronder de kickoff en een mooie sessie over Hedy (van Felienne Hermans). Ook zijn we in 2020 begonnen met het verzamelen van materialen om te leren programmeren. Deze pagina vind je op Materialen Pagina! CodeWeek kent ondanks haar jonge leeftijd toch een rijke geschiedenis waar we ook zeker ECP genoemd willen hebben. Dit jaar ligt de organisatie in handen van vakvereniging i&i en willen wij ECP danken voor de organisatie in de afgelopen jaren.

Dit jaar voor het eerst met een eigen webpagina en veel posts op social media. Volg je ons al op Twitter en Instagram?

And we are just getting started!

Hedy door Felienne Hermans
Deelnemers en activiteiten van CodeWeek Europa
Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met CodeWeek ambassadeur Aad van der Drift

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Aad van der Drift dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Aad.

“HALLO WERELD”

Op mijn bureau staat een kopie van de wisseltrofee die ik namens onze school in 1998 in ontvangst mocht nemen. Nu al weer zo’n 23 jaar geleden werd het Zernike College in Haren ‘Computerschool van het Jaar’. Het was nog een tijd dat ik met een modem van 2400 baud af en toe het internet opging om de schoolwebsite bij te werken (2,4 kb/S).

Computerschool van het jaar 2001!

Na een “cursus” internet, een paar jaar eerder, was het duidelijk welke mogelijkheden digitale informatie zou gaan bieden. Waarschijnlijk liep onze school wat dat betreft dan ook ver voor de troepen uit. Gezegd moet worden dat onze rector zeer geporteerd was van nieuwe uitdagingen voor het onderwijs. Een paar jaar later introduceerde hij de eerste Nederlandse laptopklas waar ook mijn zoon het experimenteren met nieuwe media meemaakte.

Uitreiking Computerschool van het jaar

Leren programmeren met BASIC

In die tijd was het maken van websites een worsteling met codes. Voor het onderwijs was het coderen van een website een alleraardigste introductie voor programmeren. Eenmaal HTML onder de knie kon begonnen worden met een echte programmeertaal. Daarvoor gebruikte ik “Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code” of te wel Basic. 

Kenmerkend daaraan was dat er geen enkele fout in de regels mocht staan en dat er voor elke regel een nummer stond. Met Basic kon je overigens niet zo heel veel, maar een programma zelf maken was al heel bijzonder. Het was vooral inkloppen van regels en deze zó foutloos te maken dat het programma werkte.Talloze malen heb ik ter introductie de onderstaande regels getypt en uitgelegd.

10 PRINT "Hello World!"
20 END

In die tijd vond ik het leuk om aan allerlei uitdagingen mee te doen. Het meest bijzondere was ThinkQuest. ThinkQuest was een internationale organisatie die vanaf 1997 jaarlijks wedstrijden organiseerde waaraan mijn leerlingen meededen. Ze moesten daarvoor een educatieve website bouwen. Een paar keer haalden zij fantastische successen. 

Leren programmeren met HTML

De basis om mee te doen vormde mijn boekje met een HTML cursus. Was het een commerciële uitgave geweest dan had ik er een mooie cent aan overgehouden, want het werd door veel scholen van onze schoolwebsite gehaald en gebruikt. Ook gaf ik bij diverse ICT-conferenties van i&i floppydisks met het tekstbestand weg, toen nog opgemaakt in WordPerfect.
Nog steeds is het in 1998 geschreven boekje bruikbaar, zoveel is er bij de HTML-codes niet veranderd. Hoewel ThinkQuest uit het collectieve geheugen is verdwenen kun je het boekje van 23 jaar terug nog steeds downloaden (zie materialen pagina).

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher Harald van Brederode

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Harald van Brederode dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Harald.

Wat was je eerste actieve herinnering aan het gebruik van een computer? Hoe oud was je? Welke computer en mogelijk waar?

Ik was denk ik een jaar of 14 toen ik bij vrienden thuis een Commodore 64 tegenkwam. Een programma stond op een bandje en duurde lang voordat het geladen werd. Wat ik grappig vind is ondanks de vooruitgang het plezier en de beleving bij jongeren nog steeds hetzelfde is. Op de HTS leerde ik voor het eerst programmeren in Pascal. Ik vond het reuze interessant dat ik in het hart van de computer opdrachten kon schrijven. Wel moeilijk met al die ; op de juiste plek.

Commodore 64. Ook een plek om te leren programmeren.
Commodore 64 (via wikipedia)

Wanneer was je voor het eerst online? Weet je nog welke website je als eerste bezocht? Bestaat die site nog?

Mijn eerste websites die ik bezocht weet ik niet meer. Wel dat wij op Hyves zaten en ICQ gebruikte voor de communicatie. Dit was eind jaren 90 denk ik.

Hoe kwam je achter het concept programmeren? Heb je een rolmodel gehad? Hoe heb je (jezelf) leren programmeren? Welke taal heb je als eerste geleerd?

De basis van Pascal heb ik op de H.T.S. gehad. Het was niet veel maar ik vond het wel boeiend. Ik heb verder niets meer met programmeren gedaan totdat ik leerkracht in het basisonderwijs werd en in aanraking kwam met Scratch. Ik zag meteen de potentie voor de kids om creatief aan de slag te gaan. Het kunnen programmeren zonder moeilijke taal spreekt mij ook als volwassene aan. Zo blijft het gaan om het creatieve denkproces en niet om de juiste punt en komma.

Welke lessen heb je geleerd van het leren van een programmeertaal? Welke tips heb je voor beginnende programmeurs? En welke taal zou je graag nog willen leren?

Ik zou mij zelf nog verder willen verdiepen in Python. Zowel voor mijzelf als voor de kids die wat meer aan kunnen.

Tips

  • Zet eerst je programma op papier in gewone tekst
  • Doe het samen
  • Werk als leerkracht niet met recepten maar met probleemvragen.
Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher Shirley de Wit

Leren programmeren door de bril van Shirley de Wit. Voordat ik begon aan de opleiding Technische Informatica had ik vrijwel nog nooit geprogrammeerd. Op de middelbare school werd het keuzevak Informatica wel aangeboden, maar koos ik dit vak niet in mijn profiel. Waarom? Ik koos voor een vakkenpakket waar ik nog alle kanten mee op kon: een dubbel N profiel met Management & Organisatie. Ik had ook nog niet echt interesse in informatica en programmeren. Van klasgenootjes die het vak wel hadden gekozen begreep ik dat het ook niet zo veel voorstelde: iedereen sloot het vak af met een 10. Wel maakte ik op de middelbare school een eigen website, koos ik voor een informatica vervolgopleiding en leerde ik zo programmeren. Shirley de Wit staat natuurlijk op de Leading Teacher pagina.


Website voor Elizabeth Blackburn – Queen of Telomeres

Voor het vak Algemene Natuurwetenschappen kregen we de opdracht om een wetenschapper te promoten. Samen met een vriendin kozen we voor Elizabeth Blackburn, oftewel Queen of Telemores. Naast merchandise zoals t-shirts, besloten we ook een website te maken. Mijn moeder was rond diezelfde tijd een website aan het maken voor haar pedicure praktijk, dus gewapend met haar ‘websites maken voor dummies’ boek gingen we aan de slag. Met als resultaat: een knal roze website. 

Voorbeeld van een eerste website.
De promotie website voor Elizabeth Blackburn

Verwonderd en trots: de computer deed wat ik van haar vroeg

Naast het maken van een website, kwam ik niet meer in aanraking met programmeren tot ik koos voor de opleiding Technische Informatica aan de TU Delft. Tijdens een van de eerste vakken leerden we programmeren in Java. Ik weet nog goed hoe trots ik was toen de computer mijn eerste programma’s uitvoerde. Een aantal studiegenoten, die al programmeerervaring hadden, begrepen mijn enthousiasme niet zo goed: ze waren zelf na 10 minuten klaar met de opdrachten en ik was na een uur ploeteren verwonderd dat de computer eindelijk deed wat ik vroeg: ‘hello world’ printen en een aantal simpele sommetjes uitvoeren. Uiteindelijk heb ik tijdens mijn studietijd veel verschillende programmeerconcepten geleerd en een aantal talen voorbij zien komen.

Een stukje Java Code
Een voorbeeld van leren programmeren: mijn eerste programma’s in Java

De rol van programmeren in mijn huidige werk 

Op dit moment ben ik geen programmeur. Ik werk voor VHTO Expertisecentrum genderdiversiteit in bèta, techniek en IT en doe onderzoek naar gender en programmeren (hier zal ik in een later blog zeker meer over vertellen). Heb ik er dan wel wat aan dat ik heb leren programmeren? Zeker! Binnen mijn werk gebruik ik mijn programmeerkennis om programmeeractiviteiten te bedenken, ontwerpen, analyseren en te implementeren. Maar denk ook aan data analyseren, websites aanpassen en begrijpen van social media algoritmes: zo komt mijn programmeerkennis bijna dagelijks van pas.  

Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland

CodeWeek School certificaat

Ben jij ook zo enthousiast over programmeren en computationeel denken? Geweldig nieuws! Het CodeWeek School Label Certificaat is gelanceerd in zes pilot-landen: Frankrijk, Griekenland, Italië, Nederland, Slovenië en Spanje. In Nederland zijn er aan aantal CodeWeek School Labels uitgedeeld!

Lees verder: CodeWeek School certificaat

Dit fantastische initiatief, voorgesteld door de CodeWeek-gemeenschap, erkent scholen die zich inzetten voor digitale vaardigheden bij hun leerlingen en docenten. De CodeWeek School Label richt zich op het belonen van uitmuntende scholen die hoogwaardige CodeWeek-activiteiten hebben georganiseerd.

De scholen die het certificaat al hebben gekregen hebben een plan om computationeel denken in het schoolcurriculum te integreren door middel van het organiseren van CodeWeek-activiteiten, het trainen van leraren en het vergroten van het bewustzijn over het belang van programmeren en computationeel denken.

Scholen die de CodeWeek School Label verdienen, ontvangen een label van uitmuntendheid dat geldig is voor twee schooljaren. Dit label is een erkenning voor hun inzet voor digitale vaardigheden.

Eisen CodeWeek School Label certificaat

Maar wat zijn nu de vereisten om een CodeWeek School te worden? Scholen in de zes pilot-landen moeten ten minste 5% van hun pedagogisch personeel aantonen dat zij bijdragen aan CodeWeek-activiteiten in de komende twee jaar. Daarnaast moeten scholen ten minste zes hoogwaardige CodeWeek-activiteiten hebben georganiseerd in de afgelopen twee schooljaren: 2020/2021 en/of 2021/2022, overeenkomstig de twee afgelopen edities van Code Week. De schoolleiding moet de aanvraag ondersteunen en goedkeuren. De CodeWeek School Label is bedoeld om uitstekende scholen te erkennen die een langdurige toewijding aan Code Week hebben getoond en die klaar zijn om de lokale ontwikkeling van de beweging te ondersteunen.

Waarom certificeren?

De voordelen van het worden van een CodeWeek School? Scholen die de CodeWeek School Label hebben ontvangen, hebben een uitstekende reputatie op het gebied van digitale vaardigheden. Ze hebben ook toegang tot exclusieve bronnen en trainingen die hen kunnen helpen om de integratie van programmeren en computationeel denken in hun curriculum te bevorderen. Daarnaast hebben ze toegang tot een uitgebreid netwerk van gelijkgestemde scholen en ondersteunende organisaties.

Aanmelden voor CodeWeek School Label certificaat!

Als je geïnteresseerd bent om een CodeWeek School te worden, zorg er dan voor dat jouw school zich kwalificeert door ten minste 5% van het pedagogisch personeel te betrekken bij CodeWeek-activiteiten en ten minste zes hoogwaardige activiteiten te organiseren.

Dit kan een geweldige kans zijn voor jouw school om zich te onderscheiden en een positief verschil te maken voor de digitale vaardigheden van jouw leerlingen en docenten. Dus waar wacht je nog op? Doe mee aan de CodeWeek School Label

Terugblik SpringSchool

Tijdens de terugblik hebben we onderzocht hoe de andere ambassadors van CodeWeek in dit voorstel staan. De afbeeldingen hieronder zeggen veel. Er is behoefte en de ambassadors willen zich hier graag aan verbinden. De exacte critiria worden nog verder uitgewerkt. Een ding staat wel vast, een school kan alleen een aanvraag doen als er een leading teacher op de locatie werkt. Ook staat vast dat er een breedgedragen interesse moet zijn voor coding in de lessen. Het valt op dat bijna alle aanwezige ambassadors zich aan willen melden en ook aan de gestelde criteria zullen voldoen. Ook is er gevraagd hoe haalbaar de verschillende criteria zijn. Daar is bovengemiddeld hoog op gescoord. Als laatste is ook de eerste mockup toegevoegd die we tijdens de SpringSchool hebben ontworpen. Zie je de sterren? Daar komen we later nog op terug. Een certificaat heeft een houdbaarheid van maximaal twee jaren.

Hoe haalbaar zijn de criteria van het school certificaat
Haalbaarheid criteria
Zou je als school deelnemen?

Eerste Proof of Concept

Eerste mockup van het certficaat
Eerste voorstel van het certificaat
Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher Pauline Maas

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Pauline Maas dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Pauline zet zich al in voor de CodeWeek sinds het begin in 2013. Kijk hoe zij al in 1975 in aanraking kwam met een computer. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Pauline.


Ada Lovelace

“Wist je dat het eerste computer programma is geschreven door Ada Lovelace in 1842. Ze schreef een set regels zodat de Babage computer van haar neef wel muziek kon maken.”

Pauline Maas

In 1975 (ik was 15 jaar) kocht mijn vader voor zijn bedrijf een administratie computer met bandjes en kaarten met een magneet strip. Ik was gefascineerd door deze computer, die het halve kantoor van mijn vader in beslag nam. Ik mocht helpen met de administratie op deze computer. Na mijn studie (docent Nederlands en Textiele Werkvormen) was er geen werk in het onderwijs en greep ik de optie met beide handen aan om via de PTT omgeschoold te worden als ICT-medewerker. Het was intussen 1983 en ik moest ik ambi-modules halen en leerde ik basic. Ik maakte al snel glossary’s zodat ze alleen maar code’s hoefden in te geven en de formele brieven er automatisch uitrolde.

20/20 spreadsheet

En in 1991 maakte ik macro’s met de spreadsheet software 20/20 om een pretpark inzicht te geven hoeveel mensen ze moesten oproepen bij welk weertype en hoe vol de attracties zouden zitten. Ik heb hierdoor de rest van mijn leven vrij toegang gekregen tot het huidige Plopsaland in de Panne.

Creatief

Tevens merkte ik dat door mijn creative achtergrond ik goed grote problemen in brokken kon hakken (decompositie en abstraheren) en dat ik in logisch in stappen kon nadenken (algortime). Allemaal eigenschappen die vallen onder Computational Thinking. Tevens merkte ik als vrouw in een mannen bolwerk dat je in een project een hele andere kijk op het geheel had.

Inbellen

Eind 1980 hadden waren de computers van de PTT al met elkaar verbonden en hadden een soort e-mail verkeer en verwerkte we de faxen digitaal. Toen ik 1992 België werkte belde ik iedere avond in om mijn mail binnen te halen en te verwerken op een “laptop” wat meer een doos was met als deksel een toetsenbord. In 1996 woonden we in Japan en kon ik via een inbelverbinding “chatten” via ICQ (I seek You) met een paar vrienden in Nederland die ook al ICQ zaten.

“laptop”

Eigen bedrijf 4PIP

Ik heb tot 2005 in de ICT gewerkt in meest uiteen lopende projecten (systeembeheer, implementatie software, functioneel beheerder SharePoint, Gecertificeerd Microsoft Docent). In 2005 besloot ik om mijn baan in de ICT op te zeggen: “Als ik meer vrouwelijke collega’s wil hebben, dan moet ik het onderwijs beginnen”. Sinds die tijd heb ik een eigen bedrijf (4PIP) en schrijf ik boeken voor kinderen/docenten om te leren programmeren en sta ik voor de klas als ICT docent.

Digitaal Knutselen

Toen ik begon om kinderen (en hun docenten) te leren programmeren noemde ik het altijd digitaal knutselen. Om het minder groot en ingewikkeld te laten zijn.  Nu heet het Computational Thinking (CT) en is het een onderdeel van Digitale Geleterheid. Het begrip CT hebben wel al op verschillende manieren proberen te vertalen, maar dat is nog steeds niet gelukt. Met de 10 CT begrippen focus ik me meestal op algoritme, abstractie, decompostie en patronen. Voor de onderbouw heb ik altijd vele unplugged voorbeelden. Hierna gaan we meestal aan de slag met Scratch (jr) en daarna microbit. Veel geld heb je niet nodig want veel is online en gratis.

micro:bit

In 2017 is de mini computer de micro:bit geïntroduceerd in de UK en toen hij in 2018 ook in nederland kwam was ik één van de eersten in Nederland die hem in handen had en ik was direct verliefd op deze mini computer. Ik zag de mogelijkheden om creativiteit en programmeren te combineren. De 101 projecten die ik heb geschreven samen met Peter Heldens voor de micro:bit staan online en zijn voor iedereen gratis te gebruiken.

Pauline Maas
Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher Simone van Groenestijn

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Simone van Groenestijn dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Ga mee met Simone en herbeleef haar ontdekkingstocht. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Simone.


Leren programmeren in 1984

In 1984 kwam bij ons de eerste computer in huis. Ik was 10 jaar en ik weet nog goed dat ik het een magisch apparaat vond. Ik zat er bijna elke dag aan. Vanaf de eerste dag dat de computer bij ons in huis kwam ben ik er meteen helemaal ingedoken. Vergeleken met nu was het een apparaat dat maar heel weinig kon. Het was een zwart scherm waar je codes op kon typen en dan kon je dingen laten gebeuren. Je kon niets opslaan. De computer had geen harde schijf en floppies hadden we ook nog niet, die kwamen pas later. Je kon codes intypen en daarmee iets programmeren. Als je de computer uitschakelde, was alles weer weg.

Mijn vader liet mij de code zien om een cirkel te tekenen. Ik ontdekte al vrij snel hoe ik de getallen in de code kon veranderen, zodat de cirkel groter of kleiner werd. En ik ontdekte welke getallen ik moest veranderen om de cirkel op een andere plek op het scherm te zetten. En ik ontdekte, gewoon door uit te proberen, welke code ik moest veranderen om de kleur te veranderen. Er waren in die tijd maar 16 kleuren, dus heel veel mogelijkheden waren er niet, maar dat was genoeg voor mij om met deze codes eenvoudige tekeningen te maken.

Kunst programmeren

Ik maakte tekeningen door meerdere regels codes onder elkaar te zetten. Eén van de allereerste tekeningen die ik met die codes maakte was een gezicht. Ik liet de computer twee kleine cirkels tekenen voor de ogen, daaronder een cirkel voor de neus en daaronder een langgerekte cirkel voor de mond. Volgens mij wist ik toen nog niet hoe ik een rechthoek kon tekenen, dus gebruikte ik voor alles een cirkel of een ellips.

Om de tekening te bekijken moest je het programma uitvoeren. Als je “run” typte, ging de computer de code uitvoeren. Wat ik het meest fascinerend vond aan dit eerste programma, was het feit dat als je het ging uitvoeren, dat de computer er dan zo lang over deed om de verschillende cirkels op het scherm te tekenen, dat het net een animatie leek. Ik had een animatie van een gezicht gemaakt!

Wat ik mij nog heel goed kan herinneren is het gevoel van “Wow, hij doet het!” en “Ja! Het werkt!” en “Kijk, dat heb ik gemaakt!”. Het is dat gevoel, dat ik toen had als 10-jarige, toen ik voor het eerst iets ging programmeren op de computer, dat ik kinderen mee wil geven.

2021

Ook vandaag de dag, als ik kinderen hun eerste projecten met code laat maken, hoop ik dat ik hen diezelfde ervaring kan geven, dat gevoel van “Wow, dat heb ik gemaakt! Het is gewoon gelukt! Hij doet het!” Dat gevoel kun je al hebben bij een heel eenvoudig project. Juist bij een heel eenvoudig project! Als je voor het eerst een poppetje op je scherm tovert dat “Hallo Wereld” zegt. Het is die magie die ik probeer vast te houden en steeds weer aan leerlingen probeer mee te geven.

Zelf aan de slag

Wikipedia BBC Micro (1981)

Online editor

BBC MicroBot (met lesvoorbeelden!)

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher – Lian Gielisse

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Mocht je ook een blog willen schrijven, het format ‘leren programmeren’-blog hiervoor kun je hier vinden. We hopen dat je deze blogs informatief vindt en je helpen om te starten met programmeren en computational thinking. Alle leading teachers kun je hier vinden. Veel leesplezier! En via de de leading teachers pagina kun je ook eenvoudig in contact komen met de teachers.


Computational Thinking

“En toen kwam Ilse, een digitaal zoekwonder op het nieuwe internet!”

Lian Gielisse

Computational Thinking, als tiener in de 80-er jaren had ik er nog nooit van gehoord. Toentertijd kon ik uren besteden aan het oplossen van de Rubiks kubus en het behalen van levels in de vooruitstrevende advanturegame Larry. Dirty Larry (wiki), dat wel, maar daar kwam ik pas veel later achter. Zo rond 1990 was een pc voor mij niet meer dan een veredelde typemachine, maar met Larry werd het een serieuze business om zoveel mogelijk levels te halen.  

Maar, life goes on, Larry werd tijdens mijn PABO-opleiding verruild voor LOGO waarmee je een schildpad kon laten lopen. Deze lessen hadden dezelfde snelheid als een schildpad, en dat was, voorzichtige uitgedrukt, niet echt bevorderlijk voor mijn motivatie. 

Ilse

En toen kwam Ilse (wiki), een digitaal zoekwonder op het nieuwe internet. Zij was mijn geduldige, virtuele gids in een compleet nieuwe wereld die meer mogelijkheden bood dan ooit.  In die tijd veranderde ik van baan en werd, niet gebaseerd op enige ervaring, als dé ICT-er aangewezen. 

Zo kwam ik in contact met Bas, een enthousiaste vader die zich met hart en ziel inspande voor de ICT-zaken op de basisschool waar ik werkte. Na de digitale milleniumovergang overleefd te hebben, gingen we kleine netwerkjes bouwen. Bas had het geduld om mij uit te leggen wat een server, switch en hub was. Dat was vooral handig was als hij tijdelijk in het buitenland was, en ik (onder zijn curatele) aan de stekkers moest gaan rommelen om spontaan ontstane problemen met het inmiddels moderne netwerk op te lossen.   

Computational Thinking

Met de moderne, stabiele netwerken kwam ook de ruimte voor een leerlijn digitale geletterdheid met daarin Computational Thinking. Toen een onbekende maar boeiende term die door mij niet altijd even vlot werd uitgesproken, nu inmiddels een omarmde term waarvan ik me gerealiseerd heb, dat ik er als tiener al mee bezig was.  

XperiO

Pauline Maas heeft mijn enthousiasme hiervoor verder aangewakkerd door ook weer inspirerend en geduldig te zijn. Zij heeft me het inzicht gegeven dat programmeren een manier van denken is die spelenderwijs gekoppeld kan worden aan 101 projecten, waar ik dan ook dankbaar gebruik van maak tijdens mijn lessen in het ontdeklab XperiO.  

Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland

Teacherday

Op 22 mei 2021 is het Teacherday van de CodeWeek EU.


Tijdens dit online evenement leer je over codering, digitale creativiteit en andere onderwerpen van inspirerende sprekers. Onder de sprekers zijn docenten, beleidsmakers, onderwijsexpert en Ambassadeurs van de CodeWeek. Deelname aan Teacherday is gratis, maar vraagt wel om een registratie. Let op, het aantal deelnemers per sessie is beperkt. Meld je daarom direct aan!

Teacherday is een nieuw initatief van CodeWeek EU, het doel is om docenten te inspireren. Ook helpt het om te beginnen met programmeren, het is een kwestie van beginnen. Wil je nu al aan de slag? Kijk eens bij onze materialen pagina!

Op #TeachDay zijn discussies met praktische en interactieve workshops. Aan het einde van de dag ga je naar huis met inspiratie, nieuwe ideeen om met collega’s te delen en een groot nieuw netwerk.

CodeWeek EU nodigt je uit om deel uit te maken van dit unieke initiatief en de voortdurende ontwikkeling van een sterke en diverse gemeenschap van onderwijzers te ondersteunen. Het programma Teacherday kun je hier vinden. Aanmelden voor de Teacherday kan hier.

Hoe ziet de Teacherday eruit?

Opening speech by Thierry Breton, European Commissioner for Internal Market

Keynotes and different point of views on coding, digital creativity, and other topics from inspiring speakers such as Massimo Banzi, Co-founder of Arduino and Alessandro Bogliolo, EU Code Week ambassador coordinator, Professor, School of Information, Science and Technology at the University of Urbino

Panel debates with education experts and researchers

Workshops hosted by international education experts addressing various topics and sharing fresh ideas from the coding world

Exhibitions organized by top IT companies and major NGOs active in the education field and supporting coding in schools. Among them: Code Club, Code.org, Google, Meet&Code, Public Libraries 2030

Enjoying an online experience similar to a real-life event

Interactions with participants and speakers, exchange ideas, knowledge, success stories and have fun

Workshopaanbod

AI and machine learning: real life use cases – Marco Neves, Informatics Teacher, AE Batalha
An ecosystem of various digital technologies is revolutionizing our way of life. Artificial intelligence is probably the most powerful and impactful, especially through Machine Learning. During the workshop, you will explore some of the most striking examples of AI in our lives and understand how they shape our daily activities.

Computational thinking and 3D modelling/printing in mobile devices – Artur Coelho, EU Code Week Leading Teacher
This workshop will demonstrate how to use 3D design and printing on mobile devices to foster computational thinking skills, within interdisciplinary approaches in arts and ICT: developing activities which use CT skills to foster creativity, artistic skills and understanding additive manufacturing.

Create challenges for learning to code in the classroom at home – Laurent Touché, EU Code Week Leading Teacher
This workshop will explore how a robotics platform can help you to teach code in the classroom and at home. Students will be able to learn programming by following mini challenges of your choice, without having to create an account.

Creative coding in JavaScript – Elina Ingelande, EU Code Week ambassador for Latvia
This is an inventive hands-on workshop ideally for 7th – 12th grade teachers. During the workshop you will program different shapes and colours to make interactive animations in JavaScript.

e-literature, the poetic side of coding – Jaka Zeleznikar, Guest Teacher, School of Arts of the University of Nova Gorica
This workshop will provide an introduction toe-literature (creative writing + digital platforms + computation, not e-books). In practice, you will focus on a simple but interesting task: writing over websites. No damage will be done as changes will be only local, but this task provides great insight into the importance of the context of a message, as well as practical experience of the easy manipulation of digital content, raising awareness of the dangers of on-line manipulation.

Escornabot: A hand-made programmable floor robot – María Isabel Blanco Pumar, EU Code Week Leading Teacher
Escornabot is an affordable open source and free software project that aims to bring coding and robotics to kids. It is a robot that executes the sequence of movements previously coded by kids and is used together with educative mats to work on subject contents.

Game design for starters! Creating interactive experiences in 30 minutes or less – Matthias Löwe, EU Code Week ambassador for Germany
Games can be many things – from big 3D worlds to a form of artistic expression to an experimental performance…In this workshop, we will showcase some games, talk about game design as a creative method, and actually: create a full game in 30min or less. No prior knowledge necessary!

Inclusion, accessibility and coding – Danijel Forjan, ICT teacher, O.Š Pantovčak; Marijana Smolcec, EFL teacher and eTwinning featured group Inclusive Education administrator, Gimnazija i strukovna škola Bernardina Frankopana
The workshop will deal with making learning materials accessible to all learners and will answer the question “how can various free tools and apps such as Immersive Reader and Microbits get students more engaged and motivated for learning.”

In the age of Web 3.0 – Adil Tugyan, EU Code Week ambassador for Turkey
Web 3.0 shifts the web from an informational medium to a service-oriented and community-based medium. Web 3.0 is being referred to by experts as the ‘semantic web’ (semantic meaning data driven). The data will come from the user and the web will essentially adjust to meet their needs.

Learn to code creatively with music! – Elisabetta Nanni, EU Code Week Leading Teacher & Music Teacher and Digital Innovator, Istituto Comprensivo Rovereto Nord
STEM or STEAM? What’s the meaning of A in STEAM? A is for arts and schools must develop creativity in their students with arts and music. Elisabetta Nanni will introduce you to a digital toolbox that can help to improve the creativity of your students. Scratch3.0 and Sonic Pi will help you learn to compose or perform music using code.

Learning with online coding game – Stefania Altieri, EU Code Week Leading Teacher
Play with the audience using a game created by the speaker with the students. During the lockdown and distance learning teaching was possible, above all, thanks to technological tools and engaging activities. Coding is funny and it was a good start, so they tried to create new games.

Makecode Arcade: Hands-on with game design and development – Kyriakos Koursaris, EU Code Week Leading Teacher & Learning Innovation and Technology Integration Specialist, United Lisbon International School
In this workshop, you will experience how block-based coding is used to create video games with MakeCode Arcade. The workshop will explore fundamental game and coding concepts like sprites, variables, and coordinates, and use these concepts to create and customize a playable game.

RoboSport: robotics and sport – Francisco Javier Masero Suárez, EU Code Week Leading Teacher; Sonia Barrás Nogales, EU Code Week Leading Teacher
With RoboSport, you will be able to carry out activities cooperatively, learning the rules related to each of the sports modalities and applying computational thinking in the classroom. It is proposed to use robots and micro: bit to develop activities to know more about sports.

Schools, defenders of the Earth – Anthi Arkouli, Kindergarten Teacher of 2nd Kindergarten of Peristeri & ICT Trainer; Maria Tsapara, EU Code Week Leading Teacher, Kindergarten Teacher of 2nd Kindergarten of Perama, ICT Trainer & Scientix Ambassador
This workshop will present activities inspired by the framework of the 17 sustainable development goals as a part of an eTwinning project called “Schools, defenders of the Earth”. The purpose of the project was to inform and raise awareness of the causes of climate change and to take action to eradicate them. In this project, coding has become a tool to enrich the educational practices of teachers. Through these activities pre-primary school pupils can develop and cultivate competencies such as collaboration, communication, creativity and computational thinking.

ScratchJr, a tool to promote CT in preschool education – Stamatis Papadakis, EU Code Week Leading Teacher
ScratchJr is an introductory programming language that enables young children (ages 5-7) to create their own interactive stories and games. Children snap together graphical programming blocks to make characters move, jump, dance and sing.

Tinkering and STEAM with micro:bit – Pauline Maas, EU Code Week ambassador for the Netherlands & EU Code Week Leading Teacher
This workshop will demonstrate how to use micro:bit in your STEAM lessons. You will learn about the creative ideas and kind of tinkering Pauline Maas uses with her students. She will explain the use of a design canvas for micro:bit, so you can use the 21st century learning skills in your lessons. Take a look at her Instagram to get an idea: @microbit101.

Women in Science! Let’s learn Python programming – Ellen Walker, Ellen Walker, EU Code Week ambassador for Switzerland & Founder, RightsTech Women; Brice Copy, Fellow Swiss Code Week ambassador & RightsTech Women Board Member
This workshop will introduce a fun activity that any teacher can do with their students, using just a computer and a web browser, to help them learn computational thinking using the Python programming language. You will explore Python dictionaries and how they store and retrieve information, and at the same time, you will learn about famous women in science, technology, engineering and mathematics (STEM).