Categorieën
CodeWeek Nederland

CodeWeek Nederland in de Vives

Nadat in 2013 website CodeWeek werd gelanceerd, pakten 43 landen dit enthousiast op. Hoewel hier sprake is van een Europees burgerinitiatief is het ook voor landen buiten de Europese Unie mogelijk om deel te nemen. In 2019 deden al 4,2 miljoen mensen in meer dan

80 landen over de hele wereld mee aan de CodeWeek. De gemiddelde deelnemer was toen 11 jaar. Opvallend is het nagenoeg gelijke aantal jongens en meisjes. Tot 2020 vonden de meeste evenementen plaats op scholen, waaruit blijkt dat de inspanningen om leraren erbij te betrekken succesvol zijn.

Waarom coding op school met CodeWeek

Digitale technologie wordt steeds belangrijker, laat steeds meer zien wie we zijn en wat we doen. Daarom is het niet verstandig dat een kleine groep beslist waarvoor zij de technologie gebruiken. Daarbij geldt ook dat er meer is dan alleen iets liken of gekke filmpjes posten. Met vol- doende programmeerkennis kun je immers ook eigen ideeën tot leven brengen en dingen maken.

Het was nog nooit zo eenvoudig om een eigen app te maken, je robot te bouwen of iets uit te vinden! De eerste stappen om dit te programme- ren zijn in het begin niet altijd makkelijk. Naarmate je de techniek beter beheerst opent zich een weg vol creatieve uitdagingen, die naast plezier in veel gevallen ook een goed toekomstperspectief oplevert.

Digitale Geletterdheid zal binnenkort in ons land onderdeel zijn van het schoolcurriculum. Steeds meer scholen bereiden zich op de invulling hiervan voor.

Computational Thinking

Bij de CodeWeek draait het vooral om Computational Thinking, dat in 2006 door Jeanette Wing als eerste omschreven werd als: “Solving a problem in such a way that a computer can carry it out”. Toch is programmeren niet hetzelfde als Computational Thinking, want programmeren is maar een stap in het hele proces van Computational Thinking.

Een probleem dat je met behulp van een computer wil oplossen moet je eerst opdelen (decompositie) om daarna stapsgewijs aan een oplossing daarvan te werken (algoritme). Uiteindelijk wil je de computer dit laten doen en dat doe je door in de juiste programmeeromgeving te werken. Voor het onderwijs zijn dat bijvoorbeeld Scratch (vanaf groep 5-6), de micro:bit (vanaf groep 7-8), Python of Arduino (vanaf groep 8).

Digitale Geletterdheid bestaat uit:

  • Informatievaardigheden (het goed kunnen zoeken naar juiste informatie online)
  • Mediawijsheid (wijs omgaan met (sociale) media)
  • ICT-Basisvaardigheden (basis computervaardigheden)
  • Computational Thinking (een probleem logisch oplossen met een computer).
Vives CodeWeek 2021
download volledig artikel (pdf)
Deze week stond in Vives 174 bijgaand artikel.
Vives is een uitgave van Reshift en publiceert over onderwijsinnovatie & ICT.

Materialen CodeWeek

Hedy

Hedy – Van codeblokken naar tekstuele taal Programmeren is lastig te leren, maar als je de basis begrijpt wordt het een stuk eenvoudiger. In tegen- stelling tot bijvoorbeeld Scratch maakt de tekstuele program- meertaal Hedy geen gebruik van codeblokken. Met Hedy leer je codes typen zoals de echte programmeurs dat doen. Dat leer je in kleine stapjes en met speelse opdrachten. Met Hedy maak je de overstap van een blokkentaal naar een geschreven talen zoals Python. Al het cursus- materiaal is gratis en maakt de uiteindelijke overstap naar moeilijkere talen eenvoudig.

Ook dit cursusmateriaal en de programmeeromgeving zijn gratis. www.hedycode.com

Beauty and Joy of Computing

BJOC is een website die helpt bij het begrijpen van de waarde van het programmeren. De letters BJOC staan voor ‘the Beauty and Joy of Computing’. In het Nederlands vertaald als de Schoonheid en Vreugde van het Programmeren. Het programma van BJOC is ontwikkeld door de Universiteit Berkeley. In Amerika wordt deze cursus veel gebruikt door iedereen die geen informatica in het vakkenpakket heeft gehad, maar er toch kennis van wil nemen. Er wordt geprogrammeerd met Snap!, het volwassen zusje van Scratch. Leren doe je door zelf te programmeren. Samen met vrijwilligers heeft i&i hiervan een Nederlandstalige versie gemaakt.

De volledige BJOC cursus is gratis te gebruiken en wordt speciaal tijdens de CodeWeek toegelicht. Meer informatie over the Beauty and Joy of Computing vind je op www.bjoc.nl

Unplugged programmeren

Je kunt natuurlijk ook zonder een computer aan de slag, het gaat dan vooral om het leren gebruiken van begrippen die bij Computational Thinking passen. Zo kun je prima een algoritme schrijven hoe je een boterham met hagelslag smeert of de verschillende stadia opschrijven hoe een rups in een vlinder verandert. Dan ben je bezig met decompositie. Door bijvoorbeeld voetbalplaatjes te sorteren ben je al bezig met patronen te herkennen. Net als met het maken van een storyboard voor een film of toneelstuk raak je het begrip abstractie aan (filteren van belangrijke informatie). Zie ook website CodeWeek voor meer voorbeelden.

Microbit 101

Tijdens deze workshop leer je omgaan met de micro:bit. Daarvoor dienen honderd-en-een micro:bit projecten die je na de introductie zelf kunt uitvoeren. Een micro:bit is een 4 bij 5 cm grote micro-computer en kan met 4 verschillende program- meertalen worden aangestuurd. Na de introductiebijeenkomst waarin de basisprincipes worden uitgelegd, is het een plezier om met de 101 gratis projecten aan de slag te gaan. Kijk ook eens op www.microbit101.nl

CodeWeek in Europa

De EU CodeWeek werd in 2013 voor het eerst gehouden en maakt sindsdien deel uit van de digitale agenda van Europa. De codeweek wil jongeren op weg helpen met coderen en digitale bewustwording. De Europese Commissie ondersteunt het burgerinitiatief. Voor een belangrijk deel past dit in de strategie voor een sterkere Europese digitale markt. Scholen, leraren en leerlingen van het funderend onderwijs op elk niveau en van ieder vak zijn uitgenodigd.

De Commissie moedigt vooral scholen aan om hieraan deel te nemen. En met deze website willen we iedereen helpen om van CodeWeek een succes te maken. Kijk eens bij Materialen of neem contact op met de leading teachers!

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers

1995 – Mijn eerste keer

Door Simone van Groenestijn

Interrail

Het is augustus 1995. Ik ben 21 jaar en op Interrail door het voormalige Oost-Europa. Tijdens mijn reis bezoek ik naast Polen, Hongarije en Tsjecho-Slowakije onder andere ook Slovenië, een land dat dan net een paar jaar bestaat. In de jeugdherberg in Ljubljana, de hoofdstad van Slovenië, deel ik een kamer met drie anderen: een jongen uit Duitsland (20), een meisje uit Noorwegen (23) en een Amerikaan (22). Bij het ontbijt zegt de Amerikaan opeens: “You know what would be cool? If I could send an e-mail from Slovenia to my friends in the US!” Ik weet dan nog helemaal niet precies wat een e-mail is, maar ik vind het meteen een interessant idee!

Email

Ik ga samen met de Amerikaan op pad om te kijken waar we een e-mail kunnen versturen. We besluiten om het te proberen in een computerwinkel. Er zit een computerwinkel op Slovenska Cesta, niet ver van de jeugdherberg. De medewerkers van de computerwinkel adviseren ons om het bij de universiteit te proberen. Zij hebben zelf nog geen internetverbinding in de winkel. Het is niet ver lopen naar de universiteit. We komen uit bij de Faculteit Filosofie van de Universiteit van Ljubljana. Het is midden in de zomervakantie en er is bijna niemand in het universiteitsgebouw. In het computerlokaal zit één verloren student. Het is een student van een jaar of 35 uit Kroatië, de eeuwige student, die zelfs de hele zomervakantie door studeert. Hij wordt meteen enthousiast als wij uitleggen waarvoor we komen. “Jazeker kan dat!” Hij biedt meteen aan dat de Amerikaan wel een e-mail kan versturen vanaf zijn account. Hij logt in bij zijn account en laat de Amerikaan een paar zinnen typen. De e-mail vanuit Slovenië naar de VS is verstuur

“Wil je mijn website zien?” vraagt de Amerikaan. De Kroaat zit alweer achter zijn toetsenbord. “Ja hoor, wat is het adres?” De Kroaat begint al te typen. “www?” Hij kijkt vragend naar de Amerikaan. Hij heeft “www” al ingetypt. “Ja, www,” bevestigt de Amerikaan. Stomverbaasd sta ik te kijken. “Hoe kan die Kroaat nou weten dat ie ‘www’ moet typen,” vraag ik mij af, “die Amerikaan had nog helemaal niets gezegd.” “Ja, ja, ‘www’,” vervolgt de Amerikaan. “En dan ‘umich’ en ‘edu’ en ‘/~jeff’, slash tilde Jeff.” “umich, dat is de Universiteit van Michigan,” legt hij uit. “En ‘Jeff’, dat ben ik, dat is mijn pagina bij de universiteit.”

Het is een eenvoudige pagina met een foto erop en een stukje tekst. Het is de eerste website die ik zie. www.umich.edu/~jeff Ik heb het altijd onthouden.

Daarna is de Kroaat aan de beurt. Hij laat enthousiast de pagina’s zien die hij samen met een paar andere studenten gemaakt heeft. Het zijn allemaal pagina’s met foto’s van Oost-Europese politici. Ik ken er geen één van. Hij vindt de foto’s ontzettend grappig en vertelt bij iedere foto welke politicus het is en wat er zo grappig aan is. Hij gaat maar door en begint steeds harder te lachen.

We zijn alles bij elkaar misschien een half uur in het computerlokaal, maar ik heb het gevoel dat de Kroaat mij in dat half uur het hele Internet heeft laten zien, dat ik in dat half uur bijna alle pagina’s gezien heb die er op dat moment op het hele Internet te zien zijn.

Amsterdam

Terug in Amsterdam, een paar weken later, kan ik in het computerlokaal van de Rietveld Academie ook het Internet op. Er is daar één computer met een modem, waar ik meteen dagelijks te vinden ben. Een paar maanden later heb ik ook thuis toegang tot het Internet, heb ik zelf een eigen e-mail adres en heb ik mijn eerste eigen website online staan.

[email protected] is mijn eerste e-mail adres en www.desk.nl/~cym is mijn eerste website 🙂

Ljubljana

In de jaren daarna zal ik heel veel net-art en web-art projecten gaan doen in Slovenië. Ljubljana zal een belangrijke rol gaan spelen in mijn toekomstige loopbaan. Dat kon ik die ochtend in dat computerlokaal van de Universiteit van Ljubljana nog niet weten. Maar die ervaring van mijn eerste keer online, die ochtend in dat computerlokaal van de Universiteit van Ljubljana, is altijd een bijzondere ervaring voor mij geweest, die ik altijd heb onthouden.

Ik heb later nog wel eens geprobeerd de pagina van jeff bij Universiteit van Michigan op te zoeken, maar nooit gevonden. Misschien had ik de url toch niet helemaal goed onthouden 🙂

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
OLYMPUS DIGITAL CAMERA

De foto van het gebouw is van Matjaž Rebolj
Licentie: CC BY-NC
Bron: https://www.kamra.si/it/organizzazioni/item/oddelek-za-geografijo-na-filozofski-fakulteti-v-ljubljani.html

De foto met de reflectie in het raam komt van de website van de universteit:
https://www.ff.uni-lj.si/en

Bron foto: https://arheologija.ff.uni-lj.si/en/faculty

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren Leading Teacher Franka Van Deursen

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Franka van Deursen dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Franka!

Action Learning: Programmeren & zelfvertrouwen 

Geboren in 1978, viel mijn eerste kennismaking met de computer&games samen met de Commodore 64 van de buren. Ik was in die tijd zo’n typisch buitenkind. Het liefst samen met anderen aan het knutselen, tekenen, uitvinden, lezen of bouwen. Nieuwsgierig. Vaak aan het timmeren en zagen in de werkplaats van mijn vader, waar ik met allerlei gereedschap mocht leren werken.  De Commodore vond ik een magische uitvinding, maar van het woord programmeren -laat staan computational thinking- had ik in die tijd nog nooit gehoord. Ik had wel in de gaten dat de computer enorm veel mogelijkheden met zich meebracht, maar het zelf leren maken van zo’n virtuele wereld had niet direct mijn interesse. Ik bleef een samenwerkende maker en heb veel grote ontwikkelingen op het gebied van computertechnologie mogen meemaken, maar de echte interesse in programmeren kwam pas vele jaren later.  

Glas Bewerken 

Zo’n 16 jaar geleden, tegelijk met het leren bewerken, smelten en brandschilderen van glas werd dat vuurtje aangestookt door Miranda, mijn toenmalige duo-collega van school. We deelden samen een erg fijne bovenbouwgroep in het SBO. Zij en haar man waren puur voor de hobby gestart met glas bewerken en een webshop om de kosten te dekken. Uit enthousiasme gingen ze hun opgedane kennis met me delen.  Meteen was ik gegrepen. Glas is zo’n bijzonder materiaal. Je kunt er zoveel mee. Al doende ontdekte ik stap voor stap de eindeloze mogelijkheden van het programmeren van hitte om dat gekke, onbuigzame glas tóch naar je hand te kunnen zetten. De wereld van glas is klein en ook andere glazeniers en kunstenaars wilden graag hun kennis met me delen. Wat ik dan weer kon omzetten tot een nieuw idee om weer terug te geven. Dat gezamenlijk plezier in glas bewerken, innoveren met alle nieuwe technische mogelijkheden van die tijd en elkaar daarbij steeds vooruit blijven helpen…Inmiddels weet ik dat ik met Action Learning bezig was. Wanneer experts hun kennis willen delen en op hun beurt van anderen durven blijven leren, heb je een prachtige motor voor innovatie, dat was me wel duidelijk geworden. Het opkomende internet was daar een geweldig handig hulpmiddel bij. Dit had een goede wisselwerking met mijn werk als leerkracht op het SBO, want kinderen ontwikkelen zich ook enorm goed volgens het principe van Action Learning.  (Loftetglas)

Ontdek lab Prodas 

Ik had alweer geluk toen ik 8 jaar geleden Tessa van Zadelhoff leerde kennen. Zij had net het eerste Ontdeklab van Stichting Prodas op- en ingericht. Dit aan de hand van een scherpe visie op de toekomst en wat er aan technologie en bijbehorende mogelijkheden (en uitdagingen) aan zat te komen. Ik raakte als leerkracht betrokken bij het lab via media maken omdat ik een idee had geopperd voor een kinderprogramma voor en door kinderen. Van Tessa en haar bevlogen netwerk kreeg ik in het Ontdeklab op dezelfde manier de voorbeelden en ruimte om samen met collega’s en kinderen ervaring op te doen met het steeds groeiende aanbod aan nieuwe technologieën en onderwijskundige middelen. Dit alles om kinderen spelenderwijs 21e eeuwse vaardigheden te leren, digitaal geletterd te maken en hen beter voor te bereiden op hun toekomst. Omdat computational thinking ook een deel van het aanbod was leerde ik al doende de mogelijkheden van programmeren en computational thinking steeds beter begrijpen. Scratch, de Beebot, en codekinderen.nl waren voor mij het begin dat ik nodig had. Daarna volgde o.a. de Micro:Bit, Dash&Dot, Tinkercad en de 3D-printer, Build Your Own Robot, Lego Mindstorms en het maken van VR games in CoSpaces.  

Prodas

Spelenderwijs werd het programmeren geen doel op zich maar een gereedschap om doelen te bereiken. Prodas zag de meerwaarde en is blijven investeren in toekomstgericht onderwijs. Er kwam een Prodasacademie voor scholing, we kregen een tweede lab, een leenkistensysteem voor in de klassen, een innovatiefonds voor leerkrachten, een kinderraad en het kinderprogramma werd een kinderpersbureau.  

Verwondering

Verwondering en enthousiasme bij kinderen omdat jouw aanbod structureel past bij hun leef- en beleefwereld zijn de grootste beloning die je als leerkracht kunt krijgen. Kinderen groeien enorm snel als ze mogen doen wat simpelweg in hun DNA verweven zit: creëren. En dankzij de vooruitsnellende technologie is het aanbod waar je mee aan de slag kunt inmiddels zo ontzettend leuk, spannend, beeldend, creatief en veelzijdig geworden.  

Franka van Deursen  foto
Franka van Deursen 

Het hoeft ook niet altijd duur te zijn om een mooi structureel aanbod digitale geletterdheid op je school aan te kunnen bieden. Van unplugged programmeren en 1001 soorten (al-dan-niet zelfgebouwde) robots ontwerpen, tot een eigen digitale (VR)game of computeranimatie bouwen of een 21e eeuws gereedschap als een 3D-printer, digitale snijplotter of lasersnijder inzetten bij een gezamenlijk project waarin een werkelijk probleem moet worden opgelost. Alles is mogelijk en goed te integreren in je dagelijkse lespraktijk. 

Passend aanbod Digitale Geletterdheid

De focus in ons lab ligt inmiddels op het ondersteunen van onze scholen bij het aanbieden van een structureel en passend aanbod aan digitale geletterdheid op de eigen school. Een webshop voor de kinderen zelf is in de maak en Pauline Maas maakte me enthousiast om de online variant van CS50 te gaan volgen. We blijven op allerlei manieren de actualiteiten goed volgen om steeds aan te sluiten op nieuwe ontwikkelingen en technologieën. We blijven de samenwerking zoeken met en leren van externe partijen zoals Brainport, (plaatselijke) bedrijven en experts, lokale media, andere onderwijsstichtingen en culturele instellingen en Ontdeklabs. En natuurlijk evenementen als de Codeweek. 

Dit alles om kinderen producent te laten blijven van de snel veranderende wereld om hen heen en hen toe te rusten met vaardigheden om daarmee om te gaan. Dat geeft vertrouwen en legt een sterke basis voor de toekomst! Al doende leren kinderen bewust en verantwoordelijk omgaan met die oneindige mogelijkheden en alle grote uitdagingen die voor hen liggen.  

Veel plezier tijdens de Codeweek! 

Franka van Deursen 

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met CodeWeek Leading Teacher Ellis van Kemenade

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Ellis van de Kemenade dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Ellis

Het was het jaar 1983

Mijn eerste kennismaking met een computer en programmeren stamt uit het jaar 1983. Mijn oudere broer studeerde elektrotechniek en kocht in 1983 een Commodore 64. In eerste instantie was ik enthousiast spelletjes aan het spelen uit het grote assortiment spellen die op cassettebandjes stonden. Dat was veel leuker dan de spelcomputer waarmee we alleen een spelletje tennis of voetbal konden spelen. Vrij snel daarna kreeg ik op het IHBO tijdens mijn opleiding Klinische chemie het destijds nieuwe vak computerkunde. Ik was meteen razend enthousiast en voor het eerst in mijn schoolcarrière behaalde ik uit enthousiasme een 10 voor een vak op mijn eindlijst/diploma. De eerste opdracht die ik maakte was een lottosimulator. Geweldig vond ik het en mijn eerste nieuwgierigheid was ontstaan. Daarna heb ik er helaas in verband met mijn werk waar we nog helemaal geen computers hadden een tijdlang niets meer mee gedaan. Eind jaren 90  moest het ziekenhuislaboratorium waar ik werkte geautomatiseerd worden en werd er een collega gezocht die interesse had om hieraan mee te werken. Ik had daar wel oren naar en kreeg de kans om hiermee aan de slag te gaan. I

n samenwerking met Philips heb ik diverse cursussen gevolgd in de programmeertaal MUMPS. Ongeveer 7 jaar ben ik hier werkzaam geweest en toen wilde ik graag de stap maken om kinderen op het Voortgezet Onderwijs te leren programmeren. Ik vond het enorm jammer dat leerlingen niet de kans kregen om kennis te maken met programmeren en computational thinking. Ik ging de tweedegraads opleiding tot docent ICT volgen en slaagde binnen 2 jaar en werkte tegelijkertijd al op een technasiumschool.

Na het behalen van mijn diploma ben ik gestart met een project waarbij leerlingen een drumrobot maakten met een arduino en een paar servo’s. Afgelopen jaren heb ik een leerlijn programmeren met de Micro:bit opgezet. Leerlingen gaan aan de slag met een Micro:bit die aangesloten is op een keyestudio en ontwerpen met behulp van een servo 180/360 en een IR en LDR sensor een robot. Een combi van creativiteit, techniek, elektronica en leren programmeren. Spelenderwijs en doordat ze een eigen keuze mogen maken wat betreft het robotontwerp gaan ze superenthousiast aan de slag en de twijfels over hun kennis van programmeren verdwijnt als sneeuw voor de zon, en wat zijn ze trots als de robot uiteindelijk werkt tijdens de eindpresentatie! 

Afbeelding met binnen, persoon, vloer

Automatisch gegenereerde beschrijving
Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Digitale Geletterdheid en Programmeren

Door Shirley de Wit

Het laatste nieuws checken op je telefoon, cijfers invoeren van de laatste rekentoets, een tikkie betalen; digitale technologieën hebben een grote impact op ons dagelijks leven. Om mee te komen in onze digitale maatschappij is het belangrijk dat je niet alleen weet hoe je de digitale middelen moet gebruiken, maar ook hoe je dit veilig doet en hoe je de digitale wereld voor je kan laten werken. Digitale geletterdheid bestaat uit vier onderdelen namelijk ICT-basisvaardigheden, informatievaardigheden, mediawijsheid en computational thinking. In deze blog ga ik in op het verband van deze onderdelen met programmeren. Ook geef ik suggesties voor lessen gekoppeld aan digitale geletterdheid en programmeren. Mocht je meer willen lezen over digitale geletterdheid en hier leermiddelen voor zoeken dan is de website van SLO een goed startpunt.  

Voordat ik het verder ga hebben over digitale geletterdheid is het goed om nog even stil te staan bij het begrip programmeren. Voor de een is programmeren enkel het intypen van codes in een computer, voor de andere is programmeren ook het bedenken van het programma. In deze blog gaan we uit van het tweede: zowel het ontwerpen, aanpassen als creatie van het programma hoort bij programmeren.

Afbeelding

Bron: RaspberryPi

ICT-basisvaardigheden 

ICT-basisvaardigheden gaan over het kunnen werken met computers en begrip hebben van wat computers en computernetwerken eigenlijk zijn. ICT-basisvaardigheden zijn belangrijk om te hebben voordat je gaat programmeren. Hoe kan je werken aan deze vaardigheden? Denk naast het geven van instructie over de handeling ook aan opdrachten zonder computer (unplugged) over de werking van computers en netwerken. Leuke voorbeelden zijn het knutselen van je eigen computer (onderbouw PO) en het naspelen van een netwerk (vanaf middenbouw PO). 

Informatievaardigheden

Informatievaardigheden gaat over het kunnen zoeken en gebruiken van informatie waarbij je kritisch kijkt naar de betrouwbaarheid en bruikbaarheid. Om online informatie te zoeken gebruik je een zoekmachine. Deze zoekmachine gebruikt een algoritme om te bepalen welke zoekresultaten je ziet en in welke volgorde. Een algoritme is een soort recept waar alle stappen in staan die het programma doorloopt en is daarmee een belangrijk programmeerconcept. Je kunt kennis over programmeren dus inzetten om informatievaardigheden te versterken. Er zijn verschillende lessen over algoritmes te vinden, bijvoorbeeld via Kennisnet (PO) en de module Algoritme van De Baas Op Internet (bovenbouw PO en onderbouw VO).

Mediawijsheid 

Mediawijsheid houdt zich bezig met de impact van de digitale wereld op de maatschappij. Wanneer je een programma gaat maken is het belangrijk stil te staan bij deze impact. Wat als iedereen jouw programma gaat gebruiken? Welk probleem lost jouw programma op en zitten er ook nadelige risico’s aan? Het stil staan bij deze vragen helpt bij het maken van verantwoorde programma’s, die (mogelijk) meer impact hebben. Je kunt een vraag over maatschappelijk belang een vast onderdeel maken van een programmeeractiviteit. Ook kun je programmeren goed gebruiken als een verwerkingsopdracht op dit onderwerp. Laatst heb ik een les gegeven waarin leerlingen (groep 8 PO) nadachten over de impact robots, sensoren en algoritmes op huidige beroepen. Ze maakte dit concreet door bij een zelf gekozen beroep een technisch aspect toe te voegen, bijvoorbeeld een brandslang die zelf kan detecteren waar de brand is en zo gericht kan blussen. Vervolgens gingen de leerlingen in Scratch een verhaal programmeren over het vernieuwde beroep.

Computational thinking

Computational thinking is het formuleren van een probleem en haar oplossing(en) zodanig dat een computer de oplossing(en) kan uitvoeren. Als we terug gaan naar ons begrip van programmeren eerder in deze blog zie je veel overlap tussen computational thinking en programmeren: we zijn bezig met het creëren van een programma of oplossing die vervolgens door een computer kan worden uitgevoerd. Experts zijn het niet volledig met elkaar eens of computational thinking hetzelfde is als programmeren, computational thinking onderdeel is van programmeren of andersom. Zeker binnen het basisonderwijs zou ik echter willen zeggen: als je bezig bent met programmeren werk je aan computational thinking en andersom. Er zijn veel verschillende manieren om aan de slag te gaan met programmeren. Een selectie aan materiaal is te vinden binnen de leeromgeving ‘Programmeren in het basisonderwijs’.

Digitale geletterdheid en programmeren zijn dus op meerdere manieren met elkaar verbonden; ICT-basisvaardigheden zijn handig te hebben voordat je gaat programmeren, informatievaardigheden kunnen versterkt worden door programmeervaardigheden, mediawijsheid draagt bij aan voor (maatschappelijk) verantwoordelijke programma’s en wanneer je werkt aan computational thinking werk je ook aan programmeervaardigheden en vice versa. 

Categorieën
CodeWeek Nederland Leren programmeren

Geschiedenis CodeWeek in Nederland

Nederland doet al sinds het begin van de EU CodeWeek mee (2013). In deze blogpost gaan we terug in de rijke geschiedenis van CodeWeek! Dit jaar is CodeWeek van 9 tm 24 oktober!

De Start van CodeWeek

Tijdens de startbijeenkomst nu alweer 8 jaren geleden werd website CodeKinderen gelanceerd. Op deze website worden 15 klant-en-klare lessen gedeeld voor het funderende onderwijs. Een van de populairste lessen is Hagelslag robot les waarin kinderen moeten beschrijven hoe je een boterham met hagelslag moet smeren en opeten.

En verder deden we

In 2014 werd een speciale programmeer Donald Duck gelanceerd door de toenmalige minister van Onderwijs Jet Bussemaker. 2015 was het jaar van CodePact. Het bedrijfsleven sloeg de handen in een en zorgde ervoor dat programmeren op de agenda kwam van de politiek. Later werd dit ook Digitale Geletterdheid genoemd. In 2016 was er een enorme CoderDojo waar 1024 kinderen in de ZiggoDome een programeerworkshop kregen. Ook werd het ABC van het programmeren poster naar alle basisscholen gestuurd.

Het Coronajaar 2020

Dankzij Corona waren er in 2020 veel online webinars en waren er ruim 100 activiteiten georganiseerd door vrijwilligers en docenten over het gehele land. De kickoff werd verzorgt door Erik Barendsen (Radbout Universiteit), Remco Pijpers (Kennisnet) & Alma van Bommel (VO-Raad). Een aantal sessies zijn terug te kijken, waaronder de kickoff en een mooie sessie over Hedy (van Felienne Hermans). Ook zijn we in 2020 begonnen met het verzamelen van materialen om te leren programmeren. Deze pagina vind je op Materialen Pagina! CodeWeek kent ondanks haar jonge leeftijd toch een rijke geschiedenis waar we ook zeker ECP genoemd willen hebben. Dit jaar ligt de organisatie in handen van vakvereniging i&i en willen wij ECP danken voor de organisatie in de afgelopen jaren.

Dit jaar voor het eerst met een eigen webpagina en veel posts op social media. Volg je ons al op Twitter en Instagram?

And we are just getting started!

Hedy door Felienne Hermans
Deelnemers en activiteiten van CodeWeek Europa
Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met CodeWeek ambassadeur Aad van der Drift

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Aad van der Drift dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Aad.

“HALLO WERELD”

Op mijn bureau staat een kopie van de wisseltrofee die ik namens onze school in 1998 in ontvangst mocht nemen. Nu al weer zo’n 23 jaar geleden werd het Zernike College in Haren ‘Computerschool van het Jaar’. Het was nog een tijd dat ik met een modem van 2400 baud af en toe het internet opging om de schoolwebsite bij te werken (2,4 kb/S).

Computerschool van het jaar 2001!

Na een “cursus” internet, een paar jaar eerder, was het duidelijk welke mogelijkheden digitale informatie zou gaan bieden. Waarschijnlijk liep onze school wat dat betreft dan ook ver voor de troepen uit. Gezegd moet worden dat onze rector zeer geporteerd was van nieuwe uitdagingen voor het onderwijs. Een paar jaar later introduceerde hij de eerste Nederlandse laptopklas waar ook mijn zoon het experimenteren met nieuwe media meemaakte.

Uitreiking Computerschool van het jaar

Leren programmeren met BASIC

In die tijd was het maken van websites een worsteling met codes. Voor het onderwijs was het coderen van een website een alleraardigste introductie voor programmeren. Eenmaal HTML onder de knie kon begonnen worden met een echte programmeertaal. Daarvoor gebruikte ik “Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code” of te wel Basic. 

Kenmerkend daaraan was dat er geen enkele fout in de regels mocht staan en dat er voor elke regel een nummer stond. Met Basic kon je overigens niet zo heel veel, maar een programma zelf maken was al heel bijzonder. Het was vooral inkloppen van regels en deze zó foutloos te maken dat het programma werkte.Talloze malen heb ik ter introductie de onderstaande regels getypt en uitgelegd.

10 PRINT "Hello World!"
20 END

In die tijd vond ik het leuk om aan allerlei uitdagingen mee te doen. Het meest bijzondere was ThinkQuest. ThinkQuest was een internationale organisatie die vanaf 1997 jaarlijks wedstrijden organiseerde waaraan mijn leerlingen meededen. Ze moesten daarvoor een educatieve website bouwen. Een paar keer haalden zij fantastische successen. 

Leren programmeren met HTML

De basis om mee te doen vormde mijn boekje met een HTML cursus. Was het een commerciële uitgave geweest dan had ik er een mooie cent aan overgehouden, want het werd door veel scholen van onze schoolwebsite gehaald en gebruikt. Ook gaf ik bij diverse ICT-conferenties van i&i floppydisks met het tekstbestand weg, toen nog opgemaakt in WordPerfect.
Nog steeds is het in 1998 geschreven boekje bruikbaar, zoveel is er bij de HTML-codes niet veranderd. Hoewel ThinkQuest uit het collectieve geheugen is verdwenen kun je het boekje van 23 jaar terug nog steeds downloaden (zie materialen pagina).

Categorieën
CodeWeek Nederland

Leren programmeren met deze CodeWeek Materialen

Op de Codeweek Europa website staan een aantal resources (materialen). We vatten hieronder de Nederlandstalige samen. Zijn we materialen vergeten? Neem dan zeker contact met ons op! In onderstaande overzicht vind je handige materialen om direct te beginnen met leren programmeren. Programmeren ziet er (in het begon) moeilijk uit. Met deze materialen leer je snel programmeren en heb je snel een succes-ervaring! Programmeren is, als je er over nadenkt, niet zo heel erg moeilijk om te leren. Om er goed in te worden kost dat wel tijd en denk-energie.

Begin daarom met een eenvoudige opdracht bijvoorbeeld in Scratch of Snap!, en als dat lukt kun je naar een ‘complexere’ programeertaal. Met o.a. de cursus Hedy kun je de overstap maken van een blokken-taal naar een geschreven-taal. Leren programmeren is het aanleren van een superpower. Met een eenvoudige code kun je de wereld al laten ronddraaien, en bedenk, ook je favoriete app is ooit begonnen als een idee.

Animeer een naam met Scratch. Programmeertaal Scratch

Hedy is een geleidelijke taal om kinderen programmeren en Python te leren. Programmeertaal Hedy

The Beauty and Joy of Compyting The Beauty and Joy of Computing (BJC) is een introductie cursus computational thinking ontwikkeld aan de University of California. Vertaling door 25 vrijwilligers, onder leiding van vakvereniging i&i. Programeertaal Snap!.

De Programmeersleerling – In deze interactieve cursus leer je programmeren in Python 3. Daarbij gaan we ervan uit dat je nog geen enkele ervaring hebt met programmeren. Het leermateriaal is gebaseerd op het boek De programmeursleerling van Pieter Spronck (Tilburg University). Programeertaal Python

Texas Instruments Python 10 minuten code – TI Coderen: Korte activiteiten waarmee leerlingen snel en makkelijk kennis maken met programmeren. De activiteiten motiveren om door te gaan met coderen, informatica en robotics. Programeertaal Python