Categorie: Leren programmeren

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren Leading Teacher Franka Van Deursen

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Franka van Deursen dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Franka!

Action Learning: Programmeren & zelfvertrouwen 

Geboren in 1978, viel mijn eerste kennismaking met de computer&games samen met de Commodore 64 van de buren. Ik was in die tijd zo’n typisch buitenkind. Het liefst samen met anderen aan het knutselen, tekenen, uitvinden, lezen of bouwen. Nieuwsgierig. Vaak aan het timmeren en zagen in de werkplaats van mijn vader, waar ik met allerlei gereedschap mocht leren werken.  De Commodore vond ik een magische uitvinding, maar van het woord programmeren -laat staan computational thinking- had ik in die tijd nog nooit gehoord. Ik had wel in de gaten dat de computer enorm veel mogelijkheden met zich meebracht, maar het zelf leren maken van zo’n virtuele wereld had niet direct mijn interesse. Ik bleef een samenwerkende maker en heb veel grote ontwikkelingen op het gebied van computertechnologie mogen meemaken, maar de echte interesse in programmeren kwam pas vele jaren later.  

Glas Bewerken 

Zo’n 16 jaar geleden, tegelijk met het leren bewerken, smelten en brandschilderen van glas werd dat vuurtje aangestookt door Miranda, mijn toenmalige duo-collega van school. We deelden samen een erg fijne bovenbouwgroep in het SBO. Zij en haar man waren puur voor de hobby gestart met glas bewerken en een webshop om de kosten te dekken. Uit enthousiasme gingen ze hun opgedane kennis met me delen.  Meteen was ik gegrepen. Glas is zo’n bijzonder materiaal. Je kunt er zoveel mee. Al doende ontdekte ik stap voor stap de eindeloze mogelijkheden van het programmeren van hitte om dat gekke, onbuigzame glas tóch naar je hand te kunnen zetten. De wereld van glas is klein en ook andere glazeniers en kunstenaars wilden graag hun kennis met me delen. Wat ik dan weer kon omzetten tot een nieuw idee om weer terug te geven. Dat gezamenlijk plezier in glas bewerken, innoveren met alle nieuwe technische mogelijkheden van die tijd en elkaar daarbij steeds vooruit blijven helpen…Inmiddels weet ik dat ik met Action Learning bezig was. Wanneer experts hun kennis willen delen en op hun beurt van anderen durven blijven leren, heb je een prachtige motor voor innovatie, dat was me wel duidelijk geworden. Het opkomende internet was daar een geweldig handig hulpmiddel bij. Dit had een goede wisselwerking met mijn werk als leerkracht op het SBO, want kinderen ontwikkelen zich ook enorm goed volgens het principe van Action Learning.  (Loftetglas)

Ontdek lab Prodas 

Ik had alweer geluk toen ik 8 jaar geleden Tessa van Zadelhoff leerde kennen. Zij had net het eerste Ontdeklab van Stichting Prodas op- en ingericht. Dit aan de hand van een scherpe visie op de toekomst en wat er aan technologie en bijbehorende mogelijkheden (en uitdagingen) aan zat te komen. Ik raakte als leerkracht betrokken bij het lab via media maken omdat ik een idee had geopperd voor een kinderprogramma voor en door kinderen. Van Tessa en haar bevlogen netwerk kreeg ik in het Ontdeklab op dezelfde manier de voorbeelden en ruimte om samen met collega’s en kinderen ervaring op te doen met het steeds groeiende aanbod aan nieuwe technologieën en onderwijskundige middelen. Dit alles om kinderen spelenderwijs 21e eeuwse vaardigheden te leren, digitaal geletterd te maken en hen beter voor te bereiden op hun toekomst. Omdat computational thinking ook een deel van het aanbod was leerde ik al doende de mogelijkheden van programmeren en computational thinking steeds beter begrijpen. Scratch, de Beebot, en codekinderen.nl waren voor mij het begin dat ik nodig had. Daarna volgde o.a. de Micro:Bit, Dash&Dot, Tinkercad en de 3D-printer, Build Your Own Robot, Lego Mindstorms en het maken van VR games in CoSpaces.  

Prodas

Spelenderwijs werd het programmeren geen doel op zich maar een gereedschap om doelen te bereiken. Prodas zag de meerwaarde en is blijven investeren in toekomstgericht onderwijs. Er kwam een Prodasacademie voor scholing, we kregen een tweede lab, een leenkistensysteem voor in de klassen, een innovatiefonds voor leerkrachten, een kinderraad en het kinderprogramma werd een kinderpersbureau.  

Verwondering

Verwondering en enthousiasme bij kinderen omdat jouw aanbod structureel past bij hun leef- en beleefwereld zijn de grootste beloning die je als leerkracht kunt krijgen. Kinderen groeien enorm snel als ze mogen doen wat simpelweg in hun DNA verweven zit: creëren. En dankzij de vooruitsnellende technologie is het aanbod waar je mee aan de slag kunt inmiddels zo ontzettend leuk, spannend, beeldend, creatief en veelzijdig geworden.  

Franka van Deursen  foto
Franka van Deursen 

Het hoeft ook niet altijd duur te zijn om een mooi structureel aanbod digitale geletterdheid op je school aan te kunnen bieden. Van unplugged programmeren en 1001 soorten (al-dan-niet zelfgebouwde) robots ontwerpen, tot een eigen digitale (VR)game of computeranimatie bouwen of een 21e eeuws gereedschap als een 3D-printer, digitale snijplotter of lasersnijder inzetten bij een gezamenlijk project waarin een werkelijk probleem moet worden opgelost. Alles is mogelijk en goed te integreren in je dagelijkse lespraktijk. 

Passend aanbod Digitale Geletterdheid

De focus in ons lab ligt inmiddels op het ondersteunen van onze scholen bij het aanbieden van een structureel en passend aanbod aan digitale geletterdheid op de eigen school. Een webshop voor de kinderen zelf is in de maak en Pauline Maas maakte me enthousiast om de online variant van CS50 te gaan volgen. We blijven op allerlei manieren de actualiteiten goed volgen om steeds aan te sluiten op nieuwe ontwikkelingen en technologieën. We blijven de samenwerking zoeken met en leren van externe partijen zoals Brainport, (plaatselijke) bedrijven en experts, lokale media, andere onderwijsstichtingen en culturele instellingen en Ontdeklabs. En natuurlijk evenementen als de Codeweek. 

Dit alles om kinderen producent te laten blijven van de snel veranderende wereld om hen heen en hen toe te rusten met vaardigheden om daarmee om te gaan. Dat geeft vertrouwen en legt een sterke basis voor de toekomst! Al doende leren kinderen bewust en verantwoordelijk omgaan met die oneindige mogelijkheden en alle grote uitdagingen die voor hen liggen.  

Veel plezier tijdens de Codeweek! 

Franka van Deursen 

Categorieën
Leren programmeren

Boekbespreking “20 things to do with a computer – forward 50”

 “20 things to do with a computer – foward 50 years”, vorige maand populair op de socials. Nu in een boekreview door Pauline Maas. Onderaan de review staan een aantal actiepunten. En er worden suggesties gedaan om je netwerk uit te breiden. Veel leesplezier!

Lees verder “Boekbespreking “20 things to do with a computer – forward 50””
Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met CodeWeek Leading Teacher Ellis van Kemenade

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Ellis van de Kemenade dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Ellis

Het was het jaar 1983

Mijn eerste kennismaking met een computer en programmeren stamt uit het jaar 1983. Mijn oudere broer studeerde elektrotechniek en kocht in 1983 een Commodore 64. In eerste instantie was ik enthousiast spelletjes aan het spelen uit het grote assortiment spellen die op cassettebandjes stonden. Dat was veel leuker dan de spelcomputer waarmee we alleen een spelletje tennis of voetbal konden spelen. Vrij snel daarna kreeg ik op het IHBO tijdens mijn opleiding Klinische chemie het destijds nieuwe vak computerkunde. Ik was meteen razend enthousiast en voor het eerst in mijn schoolcarrière behaalde ik uit enthousiasme een 10 voor een vak op mijn eindlijst/diploma. De eerste opdracht die ik maakte was een lottosimulator. Geweldig vond ik het en mijn eerste nieuwgierigheid was ontstaan. Daarna heb ik er helaas in verband met mijn werk waar we nog helemaal geen computers hadden een tijdlang niets meer mee gedaan. Eind jaren 90  moest het ziekenhuislaboratorium waar ik werkte geautomatiseerd worden en werd er een collega gezocht die interesse had om hieraan mee te werken. Ik had daar wel oren naar en kreeg de kans om hiermee aan de slag te gaan. I

n samenwerking met Philips heb ik diverse cursussen gevolgd in de programmeertaal MUMPS. Ongeveer 7 jaar ben ik hier werkzaam geweest en toen wilde ik graag de stap maken om kinderen op het Voortgezet Onderwijs te leren programmeren. Ik vond het enorm jammer dat leerlingen niet de kans kregen om kennis te maken met programmeren en computational thinking. Ik ging de tweedegraads opleiding tot docent ICT volgen en slaagde binnen 2 jaar en werkte tegelijkertijd al op een technasiumschool.

Na het behalen van mijn diploma ben ik gestart met een project waarbij leerlingen een drumrobot maakten met een arduino en een paar servo’s. Afgelopen jaren heb ik een leerlijn programmeren met de Micro:bit opgezet. Leerlingen gaan aan de slag met een Micro:bit die aangesloten is op een keyestudio en ontwerpen met behulp van een servo 180/360 en een IR en LDR sensor een robot. Een combi van creativiteit, techniek, elektronica en leren programmeren. Spelenderwijs en doordat ze een eigen keuze mogen maken wat betreft het robotontwerp gaan ze superenthousiast aan de slag en de twijfels over hun kennis van programmeren verdwijnt als sneeuw voor de zon, en wat zijn ze trots als de robot uiteindelijk werkt tijdens de eindpresentatie! 

Afbeelding met binnen, persoon, vloer Automatisch gegenereerde beschrijving
Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Digitale Geletterdheid en Programmeren

Door Shirley de Wit

Het laatste nieuws checken op je telefoon, cijfers invoeren van de laatste rekentoets, een tikkie betalen; digitale technologieën hebben een grote impact op ons dagelijks leven. Om mee te komen in onze digitale maatschappij is het belangrijk dat je niet alleen weet hoe je de digitale middelen moet gebruiken, maar ook hoe je dit veilig doet en hoe je de digitale wereld voor je kan laten werken. Digitale geletterdheid bestaat uit vier onderdelen namelijk ICT-basisvaardigheden, informatievaardigheden, mediawijsheid en computational thinking. In deze blog ga ik in op het verband van deze onderdelen met programmeren. Ook geef ik suggesties voor lessen gekoppeld aan digitale geletterdheid en programmeren. Mocht je meer willen lezen over digitale geletterdheid en hier leermiddelen voor zoeken dan is de website van SLO een goed startpunt.  

Voordat ik het verder ga hebben over digitale geletterdheid is het goed om nog even stil te staan bij het begrip programmeren. Voor de een is programmeren enkel het intypen van codes in een computer, voor de andere is programmeren ook het bedenken van het programma. In deze blog gaan we uit van het tweede: zowel het ontwerpen, aanpassen als creatie van het programma hoort bij programmeren.

Afbeelding

Bron: RaspberryPi

ICT-basisvaardigheden 

ICT-basisvaardigheden gaan over het kunnen werken met computers en begrip hebben van wat computers en computernetwerken eigenlijk zijn. ICT-basisvaardigheden zijn belangrijk om te hebben voordat je gaat programmeren. Hoe kan je werken aan deze vaardigheden? Denk naast het geven van instructie over de handeling ook aan opdrachten zonder computer (unplugged) over de werking van computers en netwerken. Leuke voorbeelden zijn het knutselen van je eigen computer (onderbouw PO) en het naspelen van een netwerk (vanaf middenbouw PO). 

Informatievaardigheden

Informatievaardigheden gaat over het kunnen zoeken en gebruiken van informatie waarbij je kritisch kijkt naar de betrouwbaarheid en bruikbaarheid. Om online informatie te zoeken gebruik je een zoekmachine. Deze zoekmachine gebruikt een algoritme om te bepalen welke zoekresultaten je ziet en in welke volgorde. Een algoritme is een soort recept waar alle stappen in staan die het programma doorloopt en is daarmee een belangrijk programmeerconcept. Je kunt kennis over programmeren dus inzetten om informatievaardigheden te versterken. Er zijn verschillende lessen over algoritmes te vinden, bijvoorbeeld via Kennisnet (PO) en de module Algoritme van De Baas Op Internet (bovenbouw PO en onderbouw VO).

Mediawijsheid 

Mediawijsheid houdt zich bezig met de impact van de digitale wereld op de maatschappij. Wanneer je een programma gaat maken is het belangrijk stil te staan bij deze impact. Wat als iedereen jouw programma gaat gebruiken? Welk probleem lost jouw programma op en zitten er ook nadelige risico’s aan? Het stil staan bij deze vragen helpt bij het maken van verantwoorde programma’s, die (mogelijk) meer impact hebben. Je kunt een vraag over maatschappelijk belang een vast onderdeel maken van een programmeeractiviteit. Ook kun je programmeren goed gebruiken als een verwerkingsopdracht op dit onderwerp. Laatst heb ik een les gegeven waarin leerlingen (groep 8 PO) nadachten over de impact robots, sensoren en algoritmes op huidige beroepen. Ze maakte dit concreet door bij een zelf gekozen beroep een technisch aspect toe te voegen, bijvoorbeeld een brandslang die zelf kan detecteren waar de brand is en zo gericht kan blussen. Vervolgens gingen de leerlingen in Scratch een verhaal programmeren over het vernieuwde beroep.

Computational thinking

Computational thinking is het formuleren van een probleem en haar oplossing(en) zodanig dat een computer de oplossing(en) kan uitvoeren. Als we terug gaan naar ons begrip van programmeren eerder in deze blog zie je veel overlap tussen computational thinking en programmeren: we zijn bezig met het creëren van een programma of oplossing die vervolgens door een computer kan worden uitgevoerd. Experts zijn het niet volledig met elkaar eens of computational thinking hetzelfde is als programmeren, computational thinking onderdeel is van programmeren of andersom. Zeker binnen het basisonderwijs zou ik echter willen zeggen: als je bezig bent met programmeren werk je aan computational thinking en andersom. Er zijn veel verschillende manieren om aan de slag te gaan met programmeren. Een selectie aan materiaal is te vinden binnen de leeromgeving ‘Programmeren in het basisonderwijs’.

Digitale geletterdheid en programmeren zijn dus op meerdere manieren met elkaar verbonden; ICT-basisvaardigheden zijn handig te hebben voordat je gaat programmeren, informatievaardigheden kunnen versterkt worden door programmeervaardigheden, mediawijsheid draagt bij aan voor (maatschappelijk) verantwoordelijke programma’s en wanneer je werkt aan computational thinking werk je ook aan programmeervaardigheden en vice versa. 

Categorieën
CodeWeek Nederland Leren programmeren

Geschiedenis CodeWeek in Nederland

Nederland doet al sinds het begin van de EU CodeWeek mee (2013). In deze blogpost gaan we terug in de rijke geschiedenis van CodeWeek! Dit jaar is CodeWeek van 9 tm 24 oktober!

De Start van CodeWeek

Tijdens de startbijeenkomst nu alweer 8 jaren geleden werd website CodeKinderen gelanceerd. Op deze website worden 15 klant-en-klare lessen gedeeld voor het funderende onderwijs. Een van de populairste lessen is Hagelslag robot les waarin kinderen moeten beschrijven hoe je een boterham met hagelslag moet smeren en opeten.

En verder deden we

In 2014 werd een speciale programmeer Donald Duck gelanceerd door de toenmalige minister van Onderwijs Jet Bussemaker. 2015 was het jaar van CodePact. Het bedrijfsleven sloeg de handen in een en zorgde ervoor dat programmeren op de agenda kwam van de politiek. Later werd dit ook Digitale Geletterdheid genoemd. In 2016 was er een enorme CoderDojo waar 1024 kinderen in de ZiggoDome een programeerworkshop kregen. Ook werd het ABC van het programmeren poster naar alle basisscholen gestuurd.

Het Coronajaar 2020

Dankzij Corona waren er in 2020 veel online webinars en waren er ruim 100 activiteiten georganiseerd door vrijwilligers en docenten over het gehele land. De kickoff werd verzorgt door Erik Barendsen (Radbout Universiteit), Remco Pijpers (Kennisnet) & Alma van Bommel (VO-Raad). Een aantal sessies zijn terug te kijken, waaronder de kickoff en een mooie sessie over Hedy (van Felienne Hermans). Ook zijn we in 2020 begonnen met het verzamelen van materialen om te leren programmeren. Deze pagina vind je op Materialen Pagina! CodeWeek kent ondanks haar jonge leeftijd toch een rijke geschiedenis waar we ook zeker ECP genoemd willen hebben. Dit jaar ligt de organisatie in handen van vakvereniging i&i en willen wij ECP danken voor de organisatie in de afgelopen jaren.

Dit jaar voor het eerst met een eigen webpagina en veel posts op social media. Volg je ons al op Twitter en Instagram?

And we are just getting started!

Hedy door Felienne Hermans
Deelnemers en activiteiten van CodeWeek Europa
Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met CodeWeek ambassadeur Aad van der Drift

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Aad van der Drift dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Aad.

“HALLO WERELD”

Op mijn bureau staat een kopie van de wisseltrofee die ik namens onze school in 1998 in ontvangst mocht nemen. Nu al weer zo’n 23 jaar geleden werd het Zernike College in Haren ‘Computerschool van het Jaar’. Het was nog een tijd dat ik met een modem van 2400 baud af en toe het internet opging om de schoolwebsite bij te werken (2,4 kb/S).

Computerschool van het jaar 2001!

Na een “cursus” internet, een paar jaar eerder, was het duidelijk welke mogelijkheden digitale informatie zou gaan bieden. Waarschijnlijk liep onze school wat dat betreft dan ook ver voor de troepen uit. Gezegd moet worden dat onze rector zeer geporteerd was van nieuwe uitdagingen voor het onderwijs. Een paar jaar later introduceerde hij de eerste Nederlandse laptopklas waar ook mijn zoon het experimenteren met nieuwe media meemaakte.

Uitreiking Computerschool van het jaar

Leren programmeren met BASIC

In die tijd was het maken van websites een worsteling met codes. Voor het onderwijs was het coderen van een website een alleraardigste introductie voor programmeren. Eenmaal HTML onder de knie kon begonnen worden met een echte programmeertaal. Daarvoor gebruikte ik “Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code” of te wel Basic. 

Kenmerkend daaraan was dat er geen enkele fout in de regels mocht staan en dat er voor elke regel een nummer stond. Met Basic kon je overigens niet zo heel veel, maar een programma zelf maken was al heel bijzonder. Het was vooral inkloppen van regels en deze zó foutloos te maken dat het programma werkte.Talloze malen heb ik ter introductie de onderstaande regels getypt en uitgelegd.

10 PRINT "Hello World!"
20 END

In die tijd vond ik het leuk om aan allerlei uitdagingen mee te doen. Het meest bijzondere was ThinkQuest. ThinkQuest was een internationale organisatie die vanaf 1997 jaarlijks wedstrijden organiseerde waaraan mijn leerlingen meededen. Ze moesten daarvoor een educatieve website bouwen. Een paar keer haalden zij fantastische successen. 

Leren programmeren met HTML

De basis om mee te doen vormde mijn boekje met een HTML cursus. Was het een commerciële uitgave geweest dan had ik er een mooie cent aan overgehouden, want het werd door veel scholen van onze schoolwebsite gehaald en gebruikt. Ook gaf ik bij diverse ICT-conferenties van i&i floppydisks met het tekstbestand weg, toen nog opgemaakt in WordPerfect.
Nog steeds is het in 1998 geschreven boekje bruikbaar, zoveel is er bij de HTML-codes niet veranderd. Hoewel ThinkQuest uit het collectieve geheugen is verdwenen kun je het boekje van 23 jaar terug nog steeds downloaden (zie materialen pagina).

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher Harald van Brederode

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Harald van Brederode dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Harald.

Wat was je eerste actieve herinnering aan het gebruik van een computer? Hoe oud was je? Welke computer en mogelijk waar?

Ik was denk ik een jaar of 14 toen ik bij vrienden thuis een Commodore 64 tegenkwam. Een programma stond op een bandje en duurde lang voordat het geladen werd. Wat ik grappig vind is ondanks de vooruitgang het plezier en de beleving bij jongeren nog steeds hetzelfde is. Op de HTS leerde ik voor het eerst programmeren in Pascal. Ik vond het reuze interessant dat ik in het hart van de computer opdrachten kon schrijven. Wel moeilijk met al die ; op de juiste plek.

Commodore 64. Ook een plek om te leren programmeren.
Commodore 64 (via wikipedia)

Wanneer was je voor het eerst online? Weet je nog welke website je als eerste bezocht? Bestaat die site nog?

Mijn eerste websites die ik bezocht weet ik niet meer. Wel dat wij op Hyves zaten en ICQ gebruikte voor de communicatie. Dit was eind jaren 90 denk ik.

Hoe kwam je achter het concept programmeren? Heb je een rolmodel gehad? Hoe heb je (jezelf) leren programmeren? Welke taal heb je als eerste geleerd?

De basis van Pascal heb ik op de H.T.S. gehad. Het was niet veel maar ik vond het wel boeiend. Ik heb verder niets meer met programmeren gedaan totdat ik leerkracht in het basisonderwijs werd en in aanraking kwam met Scratch. Ik zag meteen de potentie voor de kids om creatief aan de slag te gaan. Het kunnen programmeren zonder moeilijke taal spreekt mij ook als volwassene aan. Zo blijft het gaan om het creatieve denkproces en niet om de juiste punt en komma.

Welke lessen heb je geleerd van het leren van een programmeertaal? Welke tips heb je voor beginnende programmeurs? En welke taal zou je graag nog willen leren?

Ik zou mij zelf nog verder willen verdiepen in Python. Zowel voor mijzelf als voor de kids die wat meer aan kunnen.

Tips

  • Zet eerst je programma op papier in gewone tekst
  • Doe het samen
  • Werk als leerkracht niet met recepten maar met probleemvragen.
Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher Shirley de Wit

Leren programmeren door de bril van Shirley de Wit. Voordat ik begon aan de opleiding Technische Informatica had ik vrijwel nog nooit geprogrammeerd. Op de middelbare school werd het keuzevak Informatica wel aangeboden, maar koos ik dit vak niet in mijn profiel. Waarom? Ik koos voor een vakkenpakket waar ik nog alle kanten mee op kon: een dubbel N profiel met Management & Organisatie. Ik had ook nog niet echt interesse in informatica en programmeren. Van klasgenootjes die het vak wel hadden gekozen begreep ik dat het ook niet zo veel voorstelde: iedereen sloot het vak af met een 10. Wel maakte ik op de middelbare school een eigen website, koos ik voor een informatica vervolgopleiding en leerde ik zo programmeren. Shirley de Wit staat natuurlijk op de Leading Teacher pagina.

Website voor Elizabeth Blackburn – Queen of Telomeres

Voor het vak Algemene Natuurwetenschappen kregen we de opdracht om een wetenschapper te promoten. Samen met een vriendin kozen we voor Elizabeth Blackburn, oftewel Queen of Telemores. Naast merchandise zoals t-shirts, besloten we ook een website te maken. Mijn moeder was rond diezelfde tijd een website aan het maken voor haar pedicure praktijk, dus gewapend met haar ‘websites maken voor dummies’ boek gingen we aan de slag. Met als resultaat: een knal roze website. 

Voorbeeld van een eerste website.
De promotie website voor Elizabeth Blackburn

Verwonderd en trots: de computer deed wat ik van haar vroeg

Naast het maken van een website, kwam ik niet meer in aanraking met programmeren tot ik koos voor de opleiding Technische Informatica aan de TU Delft. Tijdens een van de eerste vakken leerden we programmeren in Java. Ik weet nog goed hoe trots ik was toen de computer mijn eerste programma’s uitvoerde. Een aantal studiegenoten, die al programmeerervaring hadden, begrepen mijn enthousiasme niet zo goed: ze waren zelf na 10 minuten klaar met de opdrachten en ik was na een uur ploeteren verwonderd dat de computer eindelijk deed wat ik vroeg: ‘hello world’ printen en een aantal simpele sommetjes uitvoeren. Uiteindelijk heb ik tijdens mijn studietijd veel verschillende programmeerconcepten geleerd en een aantal talen voorbij zien komen.

Een stukje Java Code
Een voorbeeld van leren programmeren: mijn eerste programma’s in Java

De rol van programmeren in mijn huidige werk 

Op dit moment ben ik geen programmeur. Ik werk voor VHTO Expertisecentrum genderdiversiteit in bèta, techniek en IT en doe onderzoek naar gender en programmeren (hier zal ik in een later blog zeker meer over vertellen). Heb ik er dan wel wat aan dat ik heb leren programmeren? Zeker! Binnen mijn werk gebruik ik mijn programmeerkennis om programmeeractiviteiten te bedenken, ontwerpen, analyseren en te implementeren. Maar denk ook aan data analyseren, websites aanpassen en begrijpen van social media algoritmes: zo komt mijn programmeerkennis bijna dagelijks van pas.  

Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher Pauline Maas

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Pauline Maas dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Pauline zet zich al in voor de CodeWeek sinds het begin in 2013. Kijk hoe zij al in 1975 in aanraking kwam met een computer. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Pauline.

Ada Lovelace

“Wist je dat het eerste computer programma is geschreven door Ada Lovelace in 1842. Ze schreef een set regels zodat de Babage computer van haar neef wel muziek kon maken.”

Pauline Maas

In 1975 (ik was 15 jaar) kocht mijn vader voor zijn bedrijf een administratie computer met bandjes en kaarten met een magneet strip. Ik was gefascineerd door deze computer, die het halve kantoor van mijn vader in beslag nam. Ik mocht helpen met de administratie op deze computer. Na mijn studie (docent Nederlands en Textiele Werkvormen) was er geen werk in het onderwijs en greep ik de optie met beide handen aan om via de PTT omgeschoold te worden als ICT-medewerker. Het was intussen 1983 en ik moest ik ambi-modules halen en leerde ik basic. Ik maakte al snel glossary’s zodat ze alleen maar code’s hoefden in te geven en de formele brieven er automatisch uitrolde.

20/20 spreadsheet

En in 1991 maakte ik macro’s met de spreadsheet software 20/20 om een pretpark inzicht te geven hoeveel mensen ze moesten oproepen bij welk weertype en hoe vol de attracties zouden zitten. Ik heb hierdoor de rest van mijn leven vrij toegang gekregen tot het huidige Plopsaland in de Panne.

Creatief

Tevens merkte ik dat door mijn creative achtergrond ik goed grote problemen in brokken kon hakken (decompositie en abstraheren) en dat ik in logisch in stappen kon nadenken (algortime). Allemaal eigenschappen die vallen onder Computational Thinking. Tevens merkte ik als vrouw in een mannen bolwerk dat je in een project een hele andere kijk op het geheel had.

Inbellen

Eind 1980 hadden waren de computers van de PTT al met elkaar verbonden en hadden een soort e-mail verkeer en verwerkte we de faxen digitaal. Toen ik 1992 België werkte belde ik iedere avond in om mijn mail binnen te halen en te verwerken op een “laptop” wat meer een doos was met als deksel een toetsenbord. In 1996 woonden we in Japan en kon ik via een inbelverbinding “chatten” via ICQ (I seek You) met een paar vrienden in Nederland die ook al ICQ zaten.

“laptop”

Eigen bedrijf 4PIP

Ik heb tot 2005 in de ICT gewerkt in meest uiteen lopende projecten (systeembeheer, implementatie software, functioneel beheerder SharePoint, Gecertificeerd Microsoft Docent). In 2005 besloot ik om mijn baan in de ICT op te zeggen: “Als ik meer vrouwelijke collega’s wil hebben, dan moet ik het onderwijs beginnen”. Sinds die tijd heb ik een eigen bedrijf (4PIP) en schrijf ik boeken voor kinderen/docenten om te leren programmeren en sta ik voor de klas als ICT docent.

Digitaal Knutselen

Toen ik begon om kinderen (en hun docenten) te leren programmeren noemde ik het altijd digitaal knutselen. Om het minder groot en ingewikkeld te laten zijn.  Nu heet het Computational Thinking (CT) en is het een onderdeel van Digitale Geleterheid. Het begrip CT hebben wel al op verschillende manieren proberen te vertalen, maar dat is nog steeds niet gelukt. Met de 10 CT begrippen focus ik me meestal op algoritme, abstractie, decompostie en patronen. Voor de onderbouw heb ik altijd vele unplugged voorbeelden. Hierna gaan we meestal aan de slag met Scratch (jr) en daarna microbit. Veel geld heb je niet nodig want veel is online en gratis.

micro:bit

In 2017 is de mini computer de micro:bit geïntroduceerd in de UK en toen hij in 2018 ook in nederland kwam was ik één van de eersten in Nederland die hem in handen had en ik was direct verliefd op deze mini computer. Ik zag de mogelijkheden om creativiteit en programmeren te combineren. De 101 projecten die ik heb geschreven samen met Peter Heldens voor de micro:bit staan online en zijn voor iedereen gratis te gebruiken.

Pauline Maas
Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met leading teacher Simone van Groenestijn

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Simone van Groenestijn dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Ga mee met Simone en herbeleef haar ontdekkingstocht. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Simone.

Leren programmeren in 1984

In 1984 kwam bij ons de eerste computer in huis. Ik was 10 jaar en ik weet nog goed dat ik het een magisch apparaat vond. Ik zat er bijna elke dag aan. Vanaf de eerste dag dat de computer bij ons in huis kwam ben ik er meteen helemaal ingedoken. Vergeleken met nu was het een apparaat dat maar heel weinig kon. Het was een zwart scherm waar je codes op kon typen en dan kon je dingen laten gebeuren. Je kon niets opslaan. De computer had geen harde schijf en floppies hadden we ook nog niet, die kwamen pas later. Je kon codes intypen en daarmee iets programmeren. Als je de computer uitschakelde, was alles weer weg.

Mijn vader liet mij de code zien om een cirkel te tekenen. Ik ontdekte al vrij snel hoe ik de getallen in de code kon veranderen, zodat de cirkel groter of kleiner werd. En ik ontdekte welke getallen ik moest veranderen om de cirkel op een andere plek op het scherm te zetten. En ik ontdekte, gewoon door uit te proberen, welke code ik moest veranderen om de kleur te veranderen. Er waren in die tijd maar 16 kleuren, dus heel veel mogelijkheden waren er niet, maar dat was genoeg voor mij om met deze codes eenvoudige tekeningen te maken.

Kunst programmeren

Ik maakte tekeningen door meerdere regels codes onder elkaar te zetten. Eén van de allereerste tekeningen die ik met die codes maakte was een gezicht. Ik liet de computer twee kleine cirkels tekenen voor de ogen, daaronder een cirkel voor de neus en daaronder een langgerekte cirkel voor de mond. Volgens mij wist ik toen nog niet hoe ik een rechthoek kon tekenen, dus gebruikte ik voor alles een cirkel of een ellips.

Om de tekening te bekijken moest je het programma uitvoeren. Als je “run” typte, ging de computer de code uitvoeren. Wat ik het meest fascinerend vond aan dit eerste programma, was het feit dat als je het ging uitvoeren, dat de computer er dan zo lang over deed om de verschillende cirkels op het scherm te tekenen, dat het net een animatie leek. Ik had een animatie van een gezicht gemaakt!

Wat ik mij nog heel goed kan herinneren is het gevoel van “Wow, hij doet het!” en “Ja! Het werkt!” en “Kijk, dat heb ik gemaakt!”. Het is dat gevoel, dat ik toen had als 10-jarige, toen ik voor het eerst iets ging programmeren op de computer, dat ik kinderen mee wil geven.

2021

Ook vandaag de dag, als ik kinderen hun eerste projecten met code laat maken, hoop ik dat ik hen diezelfde ervaring kan geven, dat gevoel van “Wow, dat heb ik gemaakt! Het is gewoon gelukt! Hij doet het!” Dat gevoel kun je al hebben bij een heel eenvoudig project. Juist bij een heel eenvoudig project! Als je voor het eerst een poppetje op je scherm tovert dat “Hallo Wereld” zegt. Het is die magie die ik probeer vast te houden en steeds weer aan leerlingen probeer mee te geven.

Zelf aan de slag

Wikipedia BBC Micro (1981)

Online editor

BBC MicroBot (met lesvoorbeelden!)