Ramon Moorlag over CodeWeek en the beauty and joy of computing
Mijn tip van Ramon om morgen direct mee aan de slag te gaan? Je kunt direct beginnen met digitale geletterdheid, computational thinking en programmeren! Kijk eens naar The Beauty and Joy of Computing. Een hands-on cursus waar leerlingen veel plezier hebben in het oplossen van opdrachten/problemen. Vanaf les 1 wordt er direct geprogrammeerd. Snap!, de programmeertaal, heeft een kleine opstap en sluit goed aan op Scratch. En het mooiste? Alles is in het Nederlands.
Waarom Snap! als eerste programmeertaal?
De kracht van leren programmeren in Snap! is dat je erna snel een tweede (en derde en vierde) programeertaal kunt leren. Het voordeel van Snap! is dat het visueel is en je niet (snel) vastloopt op de syntax zoals haakjes, punten, puntkomma’s en komma’s. Die komen bij andere talen veel voor maar niet bij Snap!.
The Beauty and Joy vraagt weinig voorbereiding en kan goed gebruikt worden voor gepersonaliseerd leren. Het materiaal is ontworpen bij de Universiteit van California, Berkeley and Education Development Center. Hieronder zie je een aantal voorbeelden die aan het einde van het eerste hoofdstuk gemaakt worden.
Kunst gemaakt met Snap!.
Maatschappelijke impact bekijken met Beauty and joy of Computing
In Les 4 gaan leerlingen opzoek naar hun online profiel en hoe zij zich verhouden tot technologische ontwikkelingen. Er wordt dieper gekeken naar innovaties en hoe deze data gebruiken. Privacy is een gespreksonderwerp en er worden praktische handvatten gegeven om deze online te beschermen. Er is bewust gekozen om niet een goed/fout of verstandig/onverstandig beeld te geven. Deze focus geeft studenten een technisch perspectief en ook een gevoel van keuzevrijheid; het is aan ons – aan hen, in de toekomst – hoe technologie wordt gebruikt.
De suggestie om iedere les/week het nieuws te bespreken helpt om de gevolgen van tech op onze maatschapij te zien. Het doel is dat de leerlingen inzien dat het een constante factor in onze toekomst is. Het is aan ons – en aan hun – om daar het beste uit te halen.
Waarom zou je the Beauty and Joy of Computing gebruiken? Dit zijn 11 redenen om het materiaal in het Nederlands te gebruiken.
BJOC-NL is in het Nederlands gemaakt en daarmee leer je ook programmeren in het Nederlandstalig! Hiervoor gebruiken wij de Snap!-programmeertaal.
BJOC-NL leer je zoals al gezegd in het Nederlands en je leert alle belangrijke concepten van het programmeren
BJOC-NL heeft veel praktijkgerichte labs die je kunt gebruiken om te leren.
De praktijk komt terug in het lesmateriaal, waardoor de contexten snel begrepen worden
BJOC-NL is gericht op creativiteit evenals design thinking
Informatica en programmeren zijn essentiële vaardigheden in de 21e eeuw. Daarom benadrukt BJOC-NL de gelijkheid en betrekt alle leerlingen en docenten in het materiaal.
Veel opdrachten kunnen in tweetallen gedaan worden want samen programmeren zit ingebakken in het materiaal
BJOC-NL is gericht op samenwerken daarnaast ook op samen leren
Met BJOC-NL onderzoeken we complexe concepten zoals het Google Search algortime en Big Data
BJOC-NL is gratis te gebruiken en kent geen verdienmodel! Omdat we vinden dat iedereen moet kunnen leren programmeren
BJC komt uit Amerika en is door wetenschappers van het gerenomeerde Massachusetts Institute of Technology (MIT) ontwikkeld.
Deze week hadden we de Nederlandse CodeWeek docenten Meet-Up om de CodeWeek weer op te starten. Om 18.00 uur was de live meeting en hebben we gezellig gegeten en gekletst met een aantal mensen. Om 19.30 uur begon de online meeting met de andere docenten. Iedereen heeft mooi plannen gedeeld en wij hebben verteld over het CodeWeek School Label. Dit jaar zullen er vier scholen meedoen met het CodeWeek School Label. In een Pilot vorm maken deze scholen een goede kans om in de eerste ronde een Label te ontvangen. Meer informatie vind je ook op CodeWeek.eu.
Dit jaar is viert CodeWeek ook het 10 jaar jubileum! Daar gaan we zeker een event voor organiseren. Ook kwamen er andere leuke ideeën op zoals: webinar-agenda, Nerd Night, integratie in de lessen, en een vervolg van het grote dans event. Aan het eind van de Meet-up hebben we de gadgets uitgedeeld. Op naar een mooi lustrum jaar. To be continued. Meer evenementen vind je op onze Agenda-pagina.
CodeWeek team met Simone, Sandra, Pauline, Felienne en Ramon.
In 1984, ik zat net op de MAVO, kregen wij onze eerste computer, een BBC Acorn. Geld voor een apart beeldscherm was er niet dus werd de computer aangesloten op de tv. Achteraf bezien vind ik dat best grappig omdat we dat nu, zij het om anderen redenen, weer doen. De schermtijd moest dus verdeeld worden tussen “computeren” en televisiekijken. Meer over Sandra vind je op onze Leading Teachers pagina.
Sandra in de praktijk.
Basic
Deze computer kon “uit zichzelf” nog niet zoveel. Als we een spel wilden spelen, moesten we eerst 5 kilometer fietsen naar de bibliotheek om er een boek te lenen waarin de listing van een aantal spellen in Basic stond die vervolgens nauwkeurig overgetypt moesten worden.
Bij een van de spellen lukte het me maar niet om het aantal punten te halen dat nodig was om een volgend level te kunnen spelen. Na verloop van tijd lukte het me toch, maar niet omdat ik zo goed gespeeld had 😉 Mijn vader, techneut, waardeerde mijn “vals spelen” toch omdat hij vond dat ik had laten zien dat ik begreep hoe dit deel van het programma in elkaar zat 🙂
Later, op dezelfde MAVO, was er voor wie wilde de gelegenheid om een aantal computerlessen te krijgen. Ik schreef er toen een heel eenvoudig programma om winst en verlies te kunnen berekenen.
Met de komst van een Windows computer thuis verdween mijn interesse in programmeren voorlopig.
Toen me jaren later, ik was inmiddels juf en ICT-coördinator, gevraagd werd om bovenschools te werken en zo op een aantal scholen als gastdocent programmeren aan de slag te gaan, werd ik ingewerkt door Ton Smit van wie ik later het stokje overnam.
Baltie en Scratch
We gebruikten toen met de lessen voornamelijk de programmeertaal Baltie 3 en zo nu en dan Scratch. Voor de jongsten gebruikten we de Bee-Bot. Ton had veel en mooi lesmateriaal voor Baltie ontwikkeld. Toen Ton stopte met werken, bleek dat Baltie niet meer lekker draaide op de nieuwere computers op de scholen. Ik ben me toen iets meer gaan verdiepen in Scratch. Hoewel Ton al gestopt was met werken, waren we samen welkom bij Joek van Montfoort die ons in een dag allerlei dingen over Scratch uitlegde.
Ondertussen werd me gevraagd om bij te dragen aan boeken van Remco Pijpers (Mediawijsheid op de basisschool) en Pauline Maas (Codeklas) door iets te vertellen over het gebruik van Bee-Bots in de klas.
Bij een bijeenkomst over programmeren en onderwijs raakte ik o.a. in gesprek met Don Zuiderman en Gerard Dummer over de vraag wat we kinderen over programmeren zouden moeten leren en hoe we dat het beste zouden kunnen doen. Deze vraag werd gehoord door Kennisnet en was de aanleiding om in het kader van een versnellingsvraag samen met een aantal mensen van onderwijsgroep FIER, SLO en Kennisnet te werken aan de leerlijn programmeren die in mei 2016 gelanceerd werd.
Eerder dit jaar was aangegeven dat dit materiaal per 1 augustus niet meer beschikbaar zou zijn, maar, omdat er door verschillende mensen om gevraagd was, blijft het toch beschikbaar.
Ik vind dat ik geluk heb gehad o.a. in contact te komen met bovengenoemden en dat ik veel van en door hen en van Natasja Hoekstra met wie ik nu regelmatig samenwerk geleerd heb.
Sandra’s tip
Mijn tips voor leerkrachten die beginnen met programmeren in de klas zijn: begin eenvoudig (en materiaal dat je al in de school hebt), maak gebruik van mooie bronnen zoals bijvoorbeeld van Codeklas/ Codekinderen en van het materiaal op de website van de Codeweek, spar met anderen over hetgeen je gedaan hebt en wat je als school met de leerlingen (ook) op het gebied van computational thinking zou willen bereiken en geniet met de kinderen van hetgeen zij maken!
Door CYM Simone van Groenestijn. Een korte terugblik op hoe het internet ook ooit was. Een plek van verbeelding, van écht nieuwe ideeën en van verbinden. Dankjewel Simone! Wil je meer over haar lezen of met haar in contact komen? Kan eens bij de Leading Teachers pagina voor alle contactgegevens! In dit blog gaat ze o.a. in op the Women Netart Award en Nomensland.
Het is 2006
Ik ben 32 jaar en woon intussen al 7 jaar in Oostenrijk. Ik ben een actief lid van de Linux Netart Community in Graz en ik doe veel kunstprojecten in Slovenië. Ruim tien jaar lang maak ik “internetkunst”. En sinds eind jaren negentig doe ik online samenwerkingen met kunstenaars door heel Europa, bouw ik online virtuele werelden en maak ik websites als kunstprojecten. Al die jaren begrijpen de mensen om mij heen niet zo goed wat ik nou eigenlijk doe, maar langzaamaan komt er steeds meer interesse in het nieuwe medium “het internet”. Iedereen begrijpt intussen wel dat ze er “iets” mee moeten, maar wat dan precies en op welke manier is voor velen nog best onduidelijk.
Het is de tijd waarin de grenzen tussen het voormalige Oost- en West-Europa, waarin ik ben opgegroeid, steeds meer vervagen. In mei 2004 treden onder andere Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije en Slovenië toe tot de Europese Unie. Decennialang stond er een hek tussen Oostenrijk en de omringende landen. Nu verdwijnen langzaam de grenscontroles tussen deze landen, er is nog slechts één grenscontrole noodzakelijk. De Oostenrijkse douaniers werken samen met hun Tsjechische, Slowaakse, Hongaarse en Sloveense collega’s. Als je de grens over wilt hoef je nog maar bij één loket je paspoort te laten zien. Er worden stickers geplakt op de grenshuisjes met de tekst “Doorrijden tot het volgende huisje! Alleen daar controle!” In december 2007 verdwijnen de controles helemaal en worden de grenshuisjes afgebroken of door kunstenaars veranderd in kunstwerken.
Niemandsland of Nomensland
Tijdens een workshop fotografie in 2004 in een dorpje ten noorden van Wenen werken we met het thema “Niemandsland”. Jarenlang werden de grenzen rondom Oostenrijk gekenmerkt door het IJzeren Gordijn, een brede strook land met een hek, dat Europa verdeelde in Oost en West. Het zijn enorme stroken land, van 200 meter tot soms wel 300 meter breed, waar het vroeger levensgevaarlijk was om je daar te vertonen. Het zijn stroken land die helemaal leeg zijn, waar “niets” was, letterlijk “niets”. Dit zijn de stroken land waar je doorheen moest als je probeerde te vluchten van Tsjechoslowakije of Hongarije naar Oostenrijk. Het was vrijwel onmogelijk om daar doorheen te komen zonder te worden neergeschoten.
Het Ijzeren gordijn
Na het verdwijnen van het IJzeren Gordijn zijn er ineens overal zones van zo’n 200 meter breed die helemaal leeg zijn en die opnieuw kunnen worden ingevuld. Wat doe je met al die ruimte in een gebied waar jarenlang niemand mocht komen? Op de grens tussen Oostenrijk en Tsjechië wordt een shopping center gebouwd en een stuk grensgebied tussen Oostenrijk en Slowakije wordt veranderd in een natuurgebied waar je kunt picknicken en kanoën. Er ontstaat een gekke situatie dat je het land Oostenrijk uit gaat, maar nooit het land Slowakije of Tsjechië binnen gaat. Je blijft in die enorme strook Niemandsland waar je ineens prima een dagje uit kunt gaan.
Van 2004 tot 2006 bezoek ik veel van deze plekken rondom Oostenrijk. Steeds ga ik op zoek naar de grens tussen de landen. Ik bouw een hele verzameling foto’s op, hele gewone foto’s, van een huis, een weg, een bos, een rivier, een voortuin. Wat al deze foto’s kenmerkt, is dat er op al deze foto’s altijd twee verschillende landen te zien zijn. Iedere foto laat een grensgebied zien, twee landen, twee plekken, die jarenlang streng van elkaar gescheiden waren.
800×600
Deze verzameling foto’s vormt het uitgangspunt voor een website waarin ik de foto’s omzet naar HTML-tabellen. Ik gebruik een transparante gif om de tabellen op maat te houden. In de begindagen van het internet was het heel gebruikelijk om je website te ontwerpen als HTML-tabel. Om zeker te weten dat de afstanden in iedere rij en kolom altijd hetzelfde waren gebruikte je transparante afbeeldingen, een “transparante gif”. Er bestonden nog geen smartphones waarmee je websites kon bekijken. Je kon er in die tijd redelijk zeker van zijn dat iedere bezoeker van je website in ieder geval een website op het formaat 800×600 kon bekijken. Met een HTML-tabel kon je je website perfect passend maken.
“Nomensland”
Al die foto’s en HTML-tabellen bij elkaar worden samen een kunstproject: “Nomensland”. (No Man’s Land met een typefout in de naam…) De HTML-tabellen vormen het werk. Als je de originele foto wil zien waar het werk op gebaseerd is, moet je op “view source” klikken. “View source” laat de code achter iedere pagina op het Internet zien. Met die functie, die in iedere browser zit, heb ik in de jaren negentig websites leren maken. Door bij iedere website die ik interessant vond de codes te bekijken en op die manier uit te zoeken hoe de pagina gemaakt was, ontdekte en leerde ik de codes die ik nodig had om mijn eigen websites te maken.
de “Marianne.von.Willemer Frauen.Netzkunst.Preis.06”
In oktober 2006 win ik een prijs met dit project, de “Marianne.von.Willemer Frauen.Netzkunst.Preis.06”. Marianne von Willemer was een actrice en danseres die bekend is geworden door haar relatie met Goethe en de gedichten die zij samen met hem schreef. Ze is een vrouw die altijd in de schaduw heeft gestaan van Goethe, zoals zoveel vrouwen toch altijd een beetje in de schaduw blijven staan. De prijs is een initiatief van de stad Linz en is bedoeld om vrouwelijke kunstenaars in Oostenrijk, die zich bezighouden met “net.art”, te ondersteunen en meer zichtbaarheid te geven. Ik zie het als een grote erkenning dat ik nu deze prijs in ontvangst mag nemen.
De prijsuitreiking vindt plaats in een tot de rand toe gevuld ARS Electronica Center in Linz. Ik heb voor deze avond een presentatie voorbereid waarin ik probeer uit te leggen hoe mijn winnende werk in elkaar zit, hoe ik een grapje heb uitgehaald in het project, doordat je, als je op “view source” klikt, in plaats van de HTML-code achter de pagina, de oorspronkelijke foto te zien krijgt. Ik probeer uit te leggen wat de relatie is tussen het gebruik van HTML-tabellen en de grenzen in Europa.
Het is helemaal niet de bedoeling dat ik hier aan de mensen in de zaal een snelcursus HTML geef. Er is een jazz-trio dat muziek speelt en er is een enorm buffet, helemaal gratis voor alle bezoekers die die avond in het ARS Electronica Center zitten. De avond is bedoeld voor de stad Linz om aan een groter publiek te laten zien dat zij vrouwen in de kunst en technologie ondersteunen. Stiekem hoop ik dat ik in ieder geval een paar mensen in de zaal enthousiast gemaakt heb om ook zelf aan de slag te gaan met HTML.
Ook het jaar van…
In datzelfde jaar doen Facebook, Youtube en Blogger hun intrede. Het is de start van Social Media, van het Web 2.0. Iedereen kan nu een gratis Gmail account aanmaken. Nog altijd is “No Men’s Land” een van de kunstprojecten waar ik trots op ben. Een project met een spelfout in de naam, een project waarin ik mijn liefde voor HTML kon vertalen naar mijn interesse voor Europa, een project waarin ik real en virtual met elkaar kon verbinden. Een project waarvan ik nog altijd hoop dat het ooit nog eens in een museum komt 🙂
Het is nu 15 jaar later. Nog altijd maak ik een foto als ik ergens een grens tussen twee landen overga. En nog altijd vind ik het bijzonder als ik gewoon zo door kan rijden, als een grens tussen twee landen niet meer is dan een bord langs de weg.
Dit interview met Felienne stond eerst op CodeWeek.eu in het Engels.
Felienne is universitair hoofddocent bij het Leiden Institute of Advanced Computer Science aan de Universiteit Leiden, waar zij het onderzoek naar programmeeronderwijs leidt. Felienne is ook leading teacher van CodeWeek NL. Haar nieuwste boek is net uit! The Programmer’s Brain, over de gevolgen van programmeren op het brein.
De community van de EU Code Week had het genoegen Felienne te leren kennen tijdens het lanceringsevenement van de EU Code Week, waar we ontdekten dat het haar grote passie is om zoveel mogelijk mensen te leren programmeren en haar enthousiasme over dit onderwerp met anderen te delen.
Starten met programmeren
Voor Felienne was programmeren niet echt een keuze, maar een noodzaak. “Toen ik jong was, moest je programmeren om de computer iets te laten doen, zonder YouTube of internet, het allemaal uit boeken en samen met vrienden leerde”.
Feliennes herinnering aan het leren met haar leeftijdsgenoten vindt herkenning in de Code Week-community, waar duizenden leerlingen deelnemen aan Code Week. “Gelukkig gaat het tegenwoordig een stuk makkelijker voor mensen die aan de slag willen!” zegt Felienne, eraan toevoegend dat er nu veel bronnen beschikbaar zijn voor mensen van alle leeftijden die de codeer- en programmeerwereld willen betreden.
Felienne benadrukt dat het heel waardevol is om deze mogelijkheid al op jonge leeftijd voor kinderen open te stellen. Gebaseerd op haar ervaring “wanneer kinderen ouder worden, raken ze ontmoedigd, vooral meisjes. Ze denken dat programmeren niet leuk is, of niet voor hen, of dat ze het niet kunnen leren.”
“Hoe jong kinderen ook zijn, het is super waardevol dat ze op die leeftijd al zien hoe leuk, waardevol en leerbaar programmeren is.” Omdat ze zelf jongeren lesgeeft op een middelbare school, gaat haar mening over waarom deze ervaring in het curriculum moet worden opgenomen verder dan motivatie en betrokkenheid. “Programmeren is belangrijk en waardevol. Net als bij andere cursussen zullen sommige kinderen het leuk vinden en anderen minder enthousiast. Maar we moeten ervoor zorgen dat iedereen op zijn minst een basiskennis krijgt.”
Hedy door Felienne
Als onderdeel van haar werk creëerde ze Hedy, een vooruitstrevend hulpmiddel om kinderen te leren coderen. Volgens Felienne is Hedy geleidelijk, waardoor het niet nodig is om alle regels in één keer te leren. “De eerste paar levels hebben niet zoveel regels, dus je kunt gemakkelijk wennen aan het programmeren. Op elk niveau voegen we nieuwe regels toe, waardoor het aantal commando’s – de instructies voor de computer – dat je kent toeneemt.”
“Onze strategie met Hedy is om te laten zien dat je met coderen van alles kunt maken! Kunstwerken met een tekenschildpad, liedjes die de computer voor je kan zingen, of dagelijkse taken zoals het verdelen van de klusjes in huis. Iedereen kan programmeren!”
In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Natasja Hoekstradit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Natasja!
Computers in mijn jeugd
Opgegroeid in de jaren 70 en 80 heb ik van dichtbij mee kunnen maken dat er steeds meer gebruikt gemaakt werd van de computer en het internet. Als klein meisje was ik zelf erg nieuwsgierig naar hoe alle apparaten werkten. Ik deed niets liever dan alle apparaten uit elkaar te halen om zo te ontdekken hoe ze werkten. Zo ging ik aan de slag met verschillend gereedschap om een oud klein wekkertje te onderzoeken. Toen bleek dat het wel moeilijk was om een oud klein wekkertje weer in elkaar te krijgen als ik alle onderdelen los had gemaakt. Het lukte me niet altijd iets weer werkend te krijgen, maar dan had ik wel ontdekt hoe het werkte en welke materialen er allemaal gebruikt werden.
Mijn neven kregen hun eerste spelcomputer (Atari) toen ik 9 of 10 jaar was en daar speelden wij heel veel uren Pong, net als allemaal andere spellen. Onze eerste (game)computer was de Philips MSX VG-8020. Je kon hier spellen op spelen door het spelcartridge boven in de (cartridge)sleuf, maar je kon ook een spel laden via een cassette. Natuurlijk moest je dan de juiste basic programmeercode weergeven om dat spel via de cassette geladen te krijgen. Ik kocht dan een MSX Computer blad en probeerde dan uren codes uit om verder mee te stoeien en uitproberen natuurlijk. Gamen is altijd gebleven, vooral Nintendo spellen (ik heb bijna alle Nintendo consoles), zoals Zelda en Mario Bros. zijn mijn favoriet.
Eenmaal aangekomen op de MEAO kon ik als extra vak computerles kiezen. Daarin heb ik geleerd om via basic een simpel programma (spel) te maken. Nog later kon ik als eindopdracht een eigen simpel boekhoudprogramma schrijven voor een zelfbedacht bedrijf. Al die kennis heb ik jarenlang laten liggen. Ik ben Maatschappelijk Werk gaan studeren, heb jaren in het jongerenwerk en de jeugdhulpverlening gewerkt.
Digitale Geletterdheid
In 2016 ben ik gestart met het organiseren van ontdekmiddagen voor kinderen die van een uitdaging houden. De ontdekmiddagen stonden altijd in het teken van een thema passend binnen de Wetenschap en Technologie. Zo ben ik vanuit mijn eigen praktijk NatasUnik, NatasUnik Lab gestart, daarin gaan we aan de slag om samen te ontdekken, te experimenteren om zo verwondering teweeg te brengen. Procesgericht denken, kritisch denken, hogere orde denkvaardigheden, maar ook oplossingsgericht denken worden daardoor verder ontwikkeld. Door de samenwerking met Sandra Legters (Het Fluoriet)heb ik mij verdiept in Computational Thinking en de afgelopen 1,5 jaar heb ik tijdens de verschillende lockdowns verschillende Webinars gevolgd over Digitale Geletterdheid.
Samen met Sandra Legters hebben we mooie workshops ontwikkeld op het gebied van Wetenschap & Technologie, gecombineerd met Digitale Geletterdheid, Culturele Erfgoed en Milieu. Ons nieuwste project (waarvoor we subsidie gekregen hebben van Make & Code en TechSoup) is onze online workshop: Maak een afvalsorteerspel. Mijn volgende uitdaging is om meer te weten over de micro.bit en over andere programmeertalen en programma’s zoals Scratch (nog verder uitdiepen), Blockly, Python, Minecraft education, e.d.
Een paar weken geleden kregen we vanuit de CodeWeek EU organisatie de vraag of wij nog Challenge wilden ontwerpen. Of dat we iemand kennen die een Challenge kan ontwikkelen.
Challenge met Hedy
We vroegen Leading Teacher Felienne Hermans of zij nog een leuke Challenge kon bedenken. Natuurlijk op basis van Hedy, de door haar ontwikkelde programmeertaal. Hedy is een sleuteltaal, voor iedereen die de overstap wil maken van Blockly (zoals Scratch) naar een geschreven programeertaal. Hedy is ook goede start als je nog geen Blockly ervaring hebt en wilt leren programmeren. De taal ken verschillende niveau’s die op elkaar aansluiten. Daardoor wordt er specifiek geoefend met een vaardigheid, zoals dat ook bij leren lezen en schrijven het geval is. Een leerling begint niet met het analyseren van Goethe of een boek van Harry Mulisch, maar met losse letters. Een losse letter wordt geleerd en daarna volgt de volgende stap. Er komt steeds een beetje bij, als je leert met Hedy, in plaats van alle details over HoofdLetters (of Hoofdletters), haakjes, punten en puntkomma’s.
Haunted House, we bouwen een Challenge met Hedy!
Wat is Hedy?
Programmeren is lastig te leren. Niet dat het nou perse zo lastig is hoor! Maar je moet een hoop codes uit je hoofd leren. Net als bij leren lezen, moet je ook een hoop oefenen. Nu lees jij deze zinnen zonder problemen. Maar misschien weet je nog wel dat het in groep 3 nog lettertje per lettertje ging. Zo is het bij programmeren ook, met wat oefening kan het jou zeker lukken.
Het fijne van Hedy is dat Hedy een graduele programmeertaal is. Dat betekent dat je niet alle regels tegelijk hoeft te leren. Dat gaat namelijk stap voor stap. De eerste levels hebben nog maar weinig regels, zodat je rustig kan wennen aan programmeren. Ieder level voegen we nieuwe regels toe, en zo leer je steeds nieuwe commando’s. Commando’s zijn opdrachten die een computer kan lezen.
van hedycode.com
De Haunted House Hedy Challenge PDF kun je hier vinden. Het is een korte opdracht met een spookhuis. Na het doorlopen van de opdracht kun je natuurlijk ook verder met Hedy!
In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Franka van Deursendit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Franka!
Action Learning: Programmeren& zelfvertrouwen
Geboren in 1978, viel mijn eerste kennismaking met de computer&games samen met de Commodore 64 van de buren. Ik was in die tijd zo’n typisch buitenkind. Het liefst samen met anderen aan het knutselen, tekenen, uitvinden, lezen of bouwen. Nieuwsgierig. Vaak aan het timmeren en zagen in de werkplaats van mijn vader, waar ik met allerlei gereedschap mocht leren werken. De Commodore vond ik een magische uitvinding, maar van het woord programmeren -laat staan computational thinking- had ik in die tijd nog nooit gehoord. Ik had wel in de gaten dat de computer enorm veel mogelijkheden met zich meebracht, maar het zelf leren maken van zo’n virtuele wereld had niet direct mijn interesse. Ik bleef een samenwerkende maker en heb veel grote ontwikkelingen op het gebied van computertechnologie mogen meemaken, maar de echte interesse in programmeren kwam pas vele jaren later.
Glas Bewerken
Zo’n 16 jaar geleden, tegelijk met het leren bewerken, smelten en brandschilderen van glas werd dat vuurtje aangestookt door Miranda, mijn toenmalige duo-collega van school. We deelden samen een erg fijne bovenbouwgroep in het SBO. Zij en haar man waren puur voor de hobby gestart met glas bewerken en een webshop om de kosten te dekken. Uit enthousiasme gingen ze hun opgedane kennis met me delen. Meteen was ik gegrepen. Glas is zo’n bijzonder materiaal. Je kunt er zoveel mee. Al doende ontdekte ik stap voor stap de eindeloze mogelijkheden van het programmeren van hitte om dat gekke, onbuigzame glas tóch naar je hand te kunnen zetten. De wereld van glas is klein en ook andere glazeniers en kunstenaars wilden graag hun kennis met me delen. Wat ik dan weer kon omzetten tot een nieuw idee om weer terug te geven. Dat gezamenlijk plezier in glas bewerken, innoveren met alle nieuwe technische mogelijkheden van die tijd en elkaar daarbij steeds vooruit blijven helpen…Inmiddels weet ik dat ik met Action Learning bezig was. Wanneer experts hun kennis willen delen en op hun beurt van anderen durven blijven leren, heb je een prachtige motor voor innovatie, dat was me wel duidelijk geworden. Het opkomende internet was daar een geweldig handig hulpmiddel bij. Dit had een goede wisselwerking met mijn werk als leerkracht op het SBO, want kinderen ontwikkelen zich ook enorm goed volgens het principe van Action Learning. (Loftetglas)
Ontdek lab Prodas
Ik had alweer geluk toen ik 8 jaar geleden Tessa van Zadelhoff leerde kennen. Zij had net het eerste Ontdeklab van Stichting Prodas op- en ingericht. Dit aan de hand van een scherpe visie op de toekomst en wat er aan technologie en bijbehorende mogelijkheden (en uitdagingen) aan zat te komen. Ik raakte als leerkracht betrokken bij het lab via media maken omdat ik een idee had geopperd voor een kinderprogramma voor en door kinderen. Van Tessa en haar bevlogen netwerk kreeg ik in het Ontdeklab op dezelfde manier de voorbeelden en ruimte om samen met collega’s en kinderen ervaring op te doen met het steeds groeiende aanbod aan nieuwe technologieën en onderwijskundige middelen. Dit alles om kinderen spelenderwijs 21e eeuwse vaardigheden te leren, digitaal geletterd te maken en hen beter voor te bereiden op hun toekomst. Omdat computational thinking ook een deel van het aanbod was leerde ik al doende de mogelijkheden van programmeren en computational thinking steeds beter begrijpen. Scratch, de Beebot, en codekinderen.nl waren voor mij het begin dat ik nodig had. Daarna volgde o.a. de Micro:Bit, Dash&Dot, Tinkercad en de 3D-printer, Build Your Own Robot, Lego Mindstorms en het maken van VR games in CoSpaces.
Prodas
Spelenderwijs werd het programmeren geen doel op zich maar een gereedschap om doelen te bereiken. Prodas zag de meerwaarde en is blijven investeren in toekomstgericht onderwijs. Er kwam een Prodasacademie voor scholing, we kregen een tweede lab, een leenkistensysteem voor in de klassen, een innovatiefonds voor leerkrachten, een kinderraad en het kinderprogramma werd een kinderpersbureau.
Verwondering
Verwondering en enthousiasme bij kinderen omdat jouw aanbod structureel past bij hun leef- en beleefwereld zijn de grootste beloning die je als leerkracht kunt krijgen. Kinderen groeien enorm snel als ze mogen doen wat simpelweg in hun DNA verweven zit: creëren. En dankzij de vooruitsnellende technologie is het aanbod waar je mee aan de slag kunt inmiddels zo ontzettend leuk, spannend, beeldend, creatief en veelzijdig geworden.
Franka van Deursen
Het hoeft ook niet altijd duur te zijn om een mooi structureel aanbod digitale geletterdheid op je school aan te kunnen bieden. Van unplugged programmeren en 1001 soorten (al-dan-niet zelfgebouwde) robots ontwerpen, tot een eigen digitale (VR)game of computeranimatie bouwen of een 21e eeuws gereedschap als een 3D-printer, digitale snijplotter of lasersnijder inzetten bij een gezamenlijk project waarin een werkelijk probleem moet worden opgelost. Alles is mogelijk en goed te integreren in je dagelijkse lespraktijk.
Passend aanbod Digitale Geletterdheid
De focus in ons lab ligt inmiddels op het ondersteunen van onze scholen bij het aanbieden van een structureel en passend aanbod aan digitale geletterdheid op de eigen school. Een webshop voor de kinderen zelf is in de maak en Pauline Maas maakte me enthousiast om de online variant van CS50 te gaan volgen. We blijven op allerlei manieren de actualiteiten goed volgen om steeds aan te sluiten op nieuwe ontwikkelingen en technologieën. We blijven de samenwerking zoeken met en leren van externe partijen zoals Brainport, (plaatselijke) bedrijven en experts, lokale media, andere onderwijsstichtingen en culturele instellingen en Ontdeklabs. En natuurlijk evenementen als de Codeweek.
Dit alles om kinderen producent te laten blijven van de snel veranderende wereld om hen heen en hen toe te rusten met vaardigheden om daarmee om te gaan. Dat geeft vertrouwen en legt een sterke basis voor de toekomst! Al doende leren kinderen bewust en verantwoordelijk omgaan met die oneindige mogelijkheden en alle grote uitdagingen die voor hen liggen.
“20 things to do with a computer – foward 50 years”, vorige maand populair op de socials. Nu in een boekreview door Pauline Maas. Onderaan de review staan een aantal actiepunten. En er worden suggesties gedaan om je netwerk uit te breiden. Veel leesplezier!
In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Ellis van de Kemenade dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Ellis
Het was het jaar 1983
Mijn eerste kennismaking met een computer en programmeren stamt uit het jaar 1983. Mijn oudere broer studeerde elektrotechniek en kocht in 1983 een Commodore 64. In eerste instantie was ik enthousiast spelletjes aan het spelen uit het grote assortiment spellen die op cassettebandjes stonden. Dat was veel leuker dan de spelcomputer waarmee we alleen een spelletje tennis of voetbal konden spelen. Vrij snel daarna kreeg ik op het IHBO tijdens mijn opleiding Klinische chemie het destijds nieuwe vak computerkunde. Ik was meteen razend enthousiast en voor het eerst in mijn schoolcarrière behaalde ik uit enthousiasme een 10 voor een vak op mijn eindlijst/diploma. De eerste opdracht die ik maakte was een lottosimulator. Geweldig vond ik het en mijn eerste nieuwgierigheid was ontstaan. Daarna heb ik er helaas in verband met mijn werk waar we nog helemaal geen computers hadden een tijdlang niets meer mee gedaan. Eind jaren 90 moest het ziekenhuislaboratorium waar ik werkte geautomatiseerd worden en werd er een collega gezocht die interesse had om hieraan mee te werken. Ik had daar wel oren naar en kreeg de kans om hiermee aan de slag te gaan. I
n samenwerking met Philips heb ik diverse cursussen gevolgd in de programmeertaal MUMPS. Ongeveer 7 jaar ben ik hier werkzaam geweest en toen wilde ik graag de stap maken om kinderen op het Voortgezet Onderwijs te leren programmeren. Ik vond het enorm jammer dat leerlingen niet de kans kregen om kennis te maken met programmeren en computational thinking. Ik ging de tweedegraads opleiding tot docent ICT volgen en slaagde binnen 2 jaar en werkte tegelijkertijd al op een technasiumschool.
Na het behalen van mijn diploma ben ik gestart met een project waarbij leerlingen een drumrobot maakten met een arduino en een paar servo’s. Afgelopen jaren heb ik een leerlijn programmeren met de Micro:bit opgezet. Leerlingen gaan aan de slag met een Micro:bit die aangesloten is op een keyestudio en ontwerpen met behulp van een servo 180/360 en een IR en LDR sensor een robot. Een combi van creativiteit, techniek, elektronica en leren programmeren. Spelenderwijs en doordat ze een eigen keuze mogen maken wat betreft het robotontwerp gaan ze superenthousiast aan de slag en de twijfels over hun kennis van programmeren verdwijnt als sneeuw voor de zon, en wat zijn ze trots als de robot uiteindelijk werkt tijdens de eindpresentatie!
