Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers

2006 – Women Netart Award en Nomensland

Door CYM Simone van Groenestijn. Een korte terugblik op hoe het internet ook ooit was. Een plek van verbeelding, van écht nieuwe ideeën en van verbinden. Dankjewel Simone! Wil je meer over haar lezen of met haar in contact komen? Kan eens bij de Leading Teachers pagina voor alle contactgegevens! In dit blog gaat ze o.a. in op the Women Netart Award en Nomensland.

Het is 2006

Ik ben 32 jaar en woon intussen al 7 jaar in Oostenrijk. Ik ben een actief lid van de Linux Netart Community in Graz en ik doe veel kunstprojecten in Slovenië. Ruim tien jaar lang maak ik “internetkunst”. En sinds eind jaren negentig doe ik online samenwerkingen met kunstenaars door heel Europa, bouw ik online virtuele werelden en maak ik websites als kunstprojecten. Al die jaren begrijpen de mensen om mij heen niet zo goed wat ik nou eigenlijk doe, maar langzaamaan komt er steeds meer interesse in het nieuwe medium “het internet”. Iedereen begrijpt intussen wel dat ze er “iets” mee moeten, maar wat dan precies en op welke manier is voor velen nog best onduidelijk.

Het is de tijd waarin de grenzen tussen het voormalige Oost- en West-Europa, waarin ik ben opgegroeid, steeds meer vervagen. In mei 2004 treden onder andere Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije en Slovenië toe tot de Europese Unie. Decennialang stond er een hek tussen Oostenrijk en de omringende landen. Nu verdwijnen langzaam de grenscontroles tussen deze landen, er is nog slechts één grenscontrole noodzakelijk. De Oostenrijkse douaniers werken samen met hun Tsjechische, Slowaakse, Hongaarse en Sloveense collega’s. Als je de grens over wilt hoef je nog maar bij één loket je paspoort te laten zien. Er worden stickers geplakt op de grenshuisjes met de tekst “Doorrijden tot het volgende huisje! Alleen daar controle!” In december 2007 verdwijnen de controles helemaal en worden de grenshuisjes afgebroken of door kunstenaars veranderd in kunstwerken.

Niemandsland of Nomensland

Tijdens een workshop fotografie in 2004 in een dorpje ten noorden van Wenen werken we met het thema “Niemandsland”. Jarenlang werden de grenzen rondom Oostenrijk gekenmerkt door het IJzeren Gordijn, een brede strook land met een hek, dat Europa verdeelde in Oost en West. Het zijn enorme stroken land, van 200 meter tot soms wel 300 meter breed, waar het vroeger levensgevaarlijk was om je daar te vertonen. Het zijn stroken land die helemaal leeg zijn, waar “niets” was, letterlijk “niets”. Dit zijn de stroken land waar je doorheen moest als je probeerde te vluchten van Tsjechoslowakije of Hongarije naar Oostenrijk. Het was vrijwel onmogelijk om daar doorheen te komen zonder te worden neergeschoten.

Het Ijzeren gordijn

Na het verdwijnen van het IJzeren Gordijn zijn er ineens overal zones van zo’n 200 meter breed die helemaal leeg zijn en die opnieuw kunnen worden ingevuld. Wat doe je met al die ruimte in een gebied waar jarenlang niemand mocht komen? Op de grens tussen Oostenrijk en Tsjechië wordt een shopping center gebouwd en een stuk grensgebied tussen Oostenrijk en Slowakije wordt veranderd in een natuurgebied waar je kunt picknicken en kanoën. Er ontstaat een gekke situatie dat je het land Oostenrijk uit gaat, maar nooit het land Slowakije of Tsjechië binnen gaat. Je blijft in die enorme strook Niemandsland waar je ineens prima een dagje uit kunt gaan.

Van 2004 tot 2006 bezoek ik veel van deze plekken rondom Oostenrijk. Steeds ga ik op zoek naar de grens tussen de landen. Ik bouw een hele verzameling foto’s op, hele gewone foto’s, van een huis, een weg, een bos, een rivier, een voortuin. Wat al deze foto’s kenmerkt, is dat er op al deze foto’s altijd twee verschillende landen te zien zijn. Iedere foto laat een grensgebied zien, twee landen, twee plekken, die jarenlang streng van elkaar gescheiden waren.

800×600

Deze verzameling foto’s vormt het uitgangspunt voor een website waarin ik de foto’s omzet naar HTML-tabellen. Ik gebruik een transparante gif om de tabellen op maat te houden. In de begindagen van het internet was het heel gebruikelijk om je website te ontwerpen als HTML-tabel. Om zeker te weten dat de afstanden in iedere rij en kolom altijd hetzelfde waren gebruikte je transparante afbeeldingen, een “transparante gif”. Er bestonden nog geen smartphones waarmee je websites kon bekijken. Je kon er in die tijd redelijk zeker van zijn dat iedere bezoeker van je website in ieder geval een website op het formaat 800×600 kon bekijken. Met een HTML-tabel kon je je website perfect passend maken.

“Nomensland”


Al die foto’s en HTML-tabellen bij elkaar worden samen een kunstproject: “Nomensland”. (No Man’s Land met een typefout in de naam…) De HTML-tabellen vormen het werk. Als je de originele foto wil zien waar het werk op gebaseerd is, moet je op “view source” klikken. “View source” laat de code achter iedere pagina op het Internet zien. Met die functie, die in iedere browser zit, heb ik in de jaren negentig websites leren maken. Door bij iedere website die ik interessant vond de codes te bekijken en op die manier uit te zoeken hoe de pagina gemaakt was, ontdekte en leerde ik de codes die ik nodig had om mijn eigen websites te maken.

de “Marianne.von.Willemer Frauen.Netzkunst.Preis.06”

In oktober 2006 win ik een prijs met dit project, de “Marianne.von.Willemer Frauen.Netzkunst.Preis.06”. Marianne von Willemer was een actrice en danseres die bekend is geworden door haar relatie met Goethe en de gedichten die zij samen met hem schreef. Ze is een vrouw die altijd in de schaduw heeft gestaan van Goethe, zoals zoveel vrouwen toch altijd een beetje in de schaduw blijven staan. De prijs is een initiatief van de stad Linz en is bedoeld om vrouwelijke kunstenaars in Oostenrijk, die zich bezighouden met “net.art”, te ondersteunen en meer zichtbaarheid te geven. Ik zie het als een grote erkenning dat ik nu deze prijs in ontvangst mag nemen.

De prijsuitreiking vindt plaats in een tot de rand toe gevuld ARS Electronica Center in Linz. Ik heb voor deze avond een presentatie voorbereid waarin ik probeer uit te leggen hoe mijn winnende werk in elkaar zit, hoe ik een grapje heb uitgehaald in het project, doordat je, als je op “view source” klikt, in plaats van de HTML-code achter de pagina, de oorspronkelijke foto te zien krijgt. Ik probeer uit te leggen wat de relatie is tussen het gebruik van HTML-tabellen en de grenzen in Europa.

Het is helemaal niet de bedoeling dat ik hier aan de mensen in de zaal een snelcursus HTML geef. Er is een jazz-trio dat muziek speelt en er is een enorm buffet, helemaal gratis voor alle bezoekers die die avond in het ARS Electronica Center zitten. De avond is bedoeld voor de stad Linz om aan een groter publiek te laten zien dat zij vrouwen in de kunst en technologie ondersteunen. Stiekem hoop ik dat ik in ieder geval een paar mensen in de zaal enthousiast gemaakt heb om ook zelf aan de slag te gaan met HTML.

Ook het jaar van…

In datzelfde jaar doen Facebook, Youtube en Blogger hun intrede. Het is de start van Social Media, van het Web 2.0. Iedereen kan nu een gratis Gmail account aanmaken. Nog altijd is “No Men’s Land” een van de kunstprojecten waar ik trots op ben. Een project met een spelfout in de naam, een project waarin ik mijn liefde voor HTML kon vertalen naar mijn interesse voor Europa, een project waarin ik real en virtual met elkaar kon verbinden. Een project waarvan ik nog altijd hoop dat het ooit nog eens in een museum komt 🙂

Het is nu 15 jaar later. Nog altijd maak ik een foto als ik ergens een grens tussen twee landen overga. En nog altijd vind ik het bijzonder als ik gewoon zo door kan rijden, als een grens tussen twee landen niet meer is dan een bord langs de weg.

Afbeelding met persoon, binnen, staand, mensen

Automatisch gegenereerde beschrijving
De prijsuitreiking in het ARS Electronica Center – 12 oktober 2006
Afbeelding met tekst, monitor, schermafbeelding

Automatisch gegenereerde beschrijving
Totaaloverzicht op Nomensland

Het ijzeren gordijn

Afbeelding met gras, buiten, lucht, veld

Automatisch gegenereerde beschrijving
Bron


Bronnen

Ijzeren Gordijn

Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers

CodeWeek Ode to Code DanceOff

Op 18 september is de grote CodeWeek DanceOff met een Ode to Code! Wie zegt dat programmeurs (in spe) niet kunnen dansen? Op 18 september is de grote DanceOff. Met onderstaande informatie heb je een aantal aanknopingspunten om aan de slag te gaan. Er is o.a. een Scratch Les beschikbaar, veel audio- en videofragementen om veel plezier, lol en fun te hebben. We melden alle activiteiten aan bij de EU website, het zijn er ruim 300(!) geworden. Meer info over Make It Week van Brainport.

Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Interview Felienne Hermans

Dit interview met Felienne stond eerst op CodeWeek.eu in het Engels.

Felienne is universitair hoofddocent bij het Leiden Institute of Advanced Computer Science aan de Universiteit Leiden, waar zij het onderzoek naar programmeeronderwijs leidt. Felienne is ook leading teacher van CodeWeek NL. Haar nieuwste boek is net uit! The Programmer’s Brain, over de gevolgen van programmeren op het brein.

De community van de EU Code Week had het genoegen Felienne te leren kennen tijdens het lanceringsevenement van de EU Code Week, waar we ontdekten dat het haar grote passie is om zoveel mogelijk mensen te leren programmeren en haar enthousiasme over dit onderwerp met anderen te delen.

Starten met programmeren

Voor Felienne was programmeren niet echt een keuze, maar een noodzaak. “Toen ik jong was, moest je programmeren om de computer iets te laten doen, zonder YouTube of internet, het allemaal uit boeken en samen met vrienden leerde”.

Feliennes herinnering aan het leren met haar leeftijdsgenoten vindt herkenning in de Code Week-community, waar duizenden leerlingen deelnemen aan Code Week. “Gelukkig gaat het tegenwoordig een stuk makkelijker voor mensen die aan de slag willen!” zegt Felienne, eraan toevoegend dat er nu veel bronnen beschikbaar zijn voor mensen van alle leeftijden die de codeer- en programmeerwereld willen betreden.

Felienne benadrukt dat het heel waardevol is om deze mogelijkheid al op jonge leeftijd voor kinderen open te stellen. Gebaseerd op haar ervaring “wanneer kinderen ouder worden, raken ze ontmoedigd, vooral meisjes. Ze denken dat programmeren niet leuk is, of niet voor hen, of dat ze het niet kunnen leren.”

“Hoe jong kinderen ook zijn, het is super waardevol dat ze op die leeftijd al zien hoe leuk, waardevol en leerbaar programmeren is.” Omdat ze zelf jongeren lesgeeft op een middelbare school, gaat haar mening over waarom deze ervaring in het curriculum moet worden opgenomen verder dan motivatie en betrokkenheid. “Programmeren is belangrijk en waardevol. Net als bij andere cursussen zullen sommige kinderen het leuk vinden en anderen minder enthousiast. Maar we moeten ervoor zorgen dat iedereen op zijn minst een basiskennis krijgt.”

Hedy door Felienne

Als onderdeel van haar werk creëerde ze Hedy, een vooruitstrevend hulpmiddel om kinderen te leren coderen. Volgens Felienne is Hedy geleidelijk, waardoor het niet nodig is om alle regels in één keer te leren. “De eerste paar levels hebben niet zoveel regels, dus je kunt gemakkelijk wennen aan het programmeren. Op elk niveau voegen we nieuwe regels toe, waardoor het aantal commando’s – de instructies voor de computer – dat je kent toeneemt.”

“Onze strategie met Hedy is om te laten zien dat je met coderen van alles kunt maken! Kunstwerken met een tekenschildpad, liedjes die de computer voor je kan zingen, of dagelijkse taken zoals het verdelen van de klusjes in huis. Iedereen kan programmeren!”

Categorieën
CodeWeek Nederland

Eerste keer – (op) de Mont Blanc met Blender

Door Ramon Moorlag, CodeWeek Ambassador

Experimenteren met Blender stond al een tijdje op mijn to-do lijst. Met behulp van onderstaande video, een plug-in en wat doorzettingsvermogen heb ik onderstaande export gemaakt van Google Maps. Het is de Mont Blanc. Met behulp van Thingiverse heb ik een export klaargezet om zo te kunnen printen. Waarom de Mont Blanc? Ik wilde iets met mooie hoogteverschillen en het is ook nog eens de hoogste berg van Europa.

Benodigdheden

Deze tools heb je nodig om een export van Google Maps te maken. Downloaden Blender en BlenderGIS. Onderstaande video gaat snel (!) klik tussendoor gerust op pauze en werk het daarna na. Of klik hier om de directe link naar de Mont Blanc – Thingiverse en daarmee het STL bestand te downloaden.

Thingiverse is een repository met allerlei kant-en-klare voorbeelden. Handig om snel dat ene haakje te vinden of een ander object. Ook is het mogelijk om kleine veranderingen in een 3D-model te verwerken.

Instructievideo Blender, Google Maps en Blender

Achtergrond informatie Mont Blanc

De Mont Blanc (Frans voor witte berg, Italiaans: Monte Bianco) is de hoogste top van de Alpen, in het naar hem genoemde Mont Blancmassief. Na de Elbroes in de Kaukasus en enkele andere toppen in dat gebergte is het tevens de hoogste berg in Europa, westelijk van de Kaukasus. De Mont Blanc is 4807,81 meter hoog[1](september 2021), inclusief de sneeuw op de top. Zonder die sneeuw werd in 2004 een hoogte van 4792 meter bepaald.[2]

De top ligt op de grens tussen Frankrijk en Italië. Cartografen uit Frankrijk en Zwitserland plaatsen het terreingedeelte rond de top in Frankrijk. Deze opvatting is omstreden: de Italianen beweren dat dit op een fout van een Franse cartograaf in 1865 berust en dat de grens precies over de top loopt.

De vraag of de Mont Blanc de hoogste berg van Europa en daarmee een van de Seven Summits is, hangt af van de definitie van de grens tussen Europa en Azië, die niet eenduidig gedefinieerd is. Verschillende geografen hanteren de Koema-Manytsjlaagte als grens, volgens welke definitie de Kaukasus deel zou uitmaken van Azië, terwijl door anderen de toppen van de Kaukasus als grens gezien wordt. Bij alpinisten wordt de hoogste top van de Kaukasus, de Elbroes, gezien als hoogste berg van Europa.

Via Wikipedia.

Afbeelding uitgelichte afbeelding; Door Tinelot Wittermans, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1317

Categorieën
CodeWeek Nederland

CodeWeek Nederland in de Vives

Nadat in 2013 website CodeWeek werd gelanceerd, pakten 43 landen dit enthousiast op. Hoewel hier sprake is van een Europees burgerinitiatief is het ook voor landen buiten de Europese Unie mogelijk om deel te nemen. In 2019 deden al 4,2 miljoen mensen in meer dan

80 landen over de hele wereld mee aan de CodeWeek. De gemiddelde deelnemer was toen 11 jaar. Opvallend is het nagenoeg gelijke aantal jongens en meisjes. Tot 2020 vonden de meeste evenementen plaats op scholen, waaruit blijkt dat de inspanningen om leraren erbij te betrekken succesvol zijn.

Waarom coding op school met CodeWeek

Digitale technologie wordt steeds belangrijker, laat steeds meer zien wie we zijn en wat we doen. Daarom is het niet verstandig dat een kleine groep beslist waarvoor zij de technologie gebruiken. Daarbij geldt ook dat er meer is dan alleen iets liken of gekke filmpjes posten. Met vol- doende programmeerkennis kun je immers ook eigen ideeën tot leven brengen en dingen maken.

Het was nog nooit zo eenvoudig om een eigen app te maken, je robot te bouwen of iets uit te vinden! De eerste stappen om dit te programme- ren zijn in het begin niet altijd makkelijk. Naarmate je de techniek beter beheerst opent zich een weg vol creatieve uitdagingen, die naast plezier in veel gevallen ook een goed toekomstperspectief oplevert.

Digitale Geletterdheid zal binnenkort in ons land onderdeel zijn van het schoolcurriculum. Steeds meer scholen bereiden zich op de invulling hiervan voor.

Computational Thinking

Bij de CodeWeek draait het vooral om Computational Thinking, dat in 2006 door Jeanette Wing als eerste omschreven werd als: “Solving a problem in such a way that a computer can carry it out”. Toch is programmeren niet hetzelfde als Computational Thinking, want programmeren is maar een stap in het hele proces van Computational Thinking.

Een probleem dat je met behulp van een computer wil oplossen moet je eerst opdelen (decompositie) om daarna stapsgewijs aan een oplossing daarvan te werken (algoritme). Uiteindelijk wil je de computer dit laten doen en dat doe je door in de juiste programmeeromgeving te werken. Voor het onderwijs zijn dat bijvoorbeeld Scratch (vanaf groep 5-6), de micro:bit (vanaf groep 7-8), Python of Arduino (vanaf groep 8).

Digitale Geletterdheid bestaat uit:

  • Informatievaardigheden (het goed kunnen zoeken naar juiste informatie online)
  • Mediawijsheid (wijs omgaan met (sociale) media)
  • ICT-Basisvaardigheden (basis computervaardigheden)
  • Computational Thinking (een probleem logisch oplossen met een computer).
Vives CodeWeek 2021
download volledig artikel (pdf)
Deze week stond in Vives 174 bijgaand artikel.
Vives is een uitgave van Reshift en publiceert over onderwijsinnovatie & ICT.

Materialen CodeWeek

Hedy

Hedy – Van codeblokken naar tekstuele taal Programmeren is lastig te leren, maar als je de basis begrijpt wordt het een stuk eenvoudiger. In tegen- stelling tot bijvoorbeeld Scratch maakt de tekstuele program- meertaal Hedy geen gebruik van codeblokken. Met Hedy leer je codes typen zoals de echte programmeurs dat doen. Dat leer je in kleine stapjes en met speelse opdrachten. Met Hedy maak je de overstap van een blokkentaal naar een geschreven talen zoals Python. Al het cursus- materiaal is gratis en maakt de uiteindelijke overstap naar moeilijkere talen eenvoudig.

Ook dit cursusmateriaal en de programmeeromgeving zijn gratis. www.hedycode.com

Beauty and Joy of Computing

BJOC is een website die helpt bij het begrijpen van de waarde van het programmeren. De letters BJOC staan voor ‘the Beauty and Joy of Computing’. In het Nederlands vertaald als de Schoonheid en Vreugde van het Programmeren. Het programma van BJOC is ontwikkeld door de Universiteit Berkeley. In Amerika wordt deze cursus veel gebruikt door iedereen die geen informatica in het vakkenpakket heeft gehad, maar er toch kennis van wil nemen. Er wordt geprogrammeerd met Snap!, het volwassen zusje van Scratch. Leren doe je door zelf te programmeren. Samen met vrijwilligers heeft i&i hiervan een Nederlandstalige versie gemaakt.

De volledige BJOC cursus is gratis te gebruiken en wordt speciaal tijdens de CodeWeek toegelicht. Meer informatie over the Beauty and Joy of Computing vind je op www.bjoc.nl

Unplugged programmeren

Je kunt natuurlijk ook zonder een computer aan de slag, het gaat dan vooral om het leren gebruiken van begrippen die bij Computational Thinking passen. Zo kun je prima een algoritme schrijven hoe je een boterham met hagelslag smeert of de verschillende stadia opschrijven hoe een rups in een vlinder verandert. Dan ben je bezig met decompositie. Door bijvoorbeeld voetbalplaatjes te sorteren ben je al bezig met patronen te herkennen. Net als met het maken van een storyboard voor een film of toneelstuk raak je het begrip abstractie aan (filteren van belangrijke informatie). Zie ook website CodeWeek voor meer voorbeelden.

Microbit 101

Tijdens deze workshop leer je omgaan met de micro:bit. Daarvoor dienen honderd-en-een micro:bit projecten die je na de introductie zelf kunt uitvoeren. Een micro:bit is een 4 bij 5 cm grote micro-computer en kan met 4 verschillende program- meertalen worden aangestuurd. Na de introductiebijeenkomst waarin de basisprincipes worden uitgelegd, is het een plezier om met de 101 gratis projecten aan de slag te gaan. Kijk ook eens op www.microbit101.nl

CodeWeek in Europa

De EU CodeWeek werd in 2013 voor het eerst gehouden en maakt sindsdien deel uit van de digitale agenda van Europa. De codeweek wil jongeren op weg helpen met coderen en digitale bewustwording. De Europese Commissie ondersteunt het burgerinitiatief. Voor een belangrijk deel past dit in de strategie voor een sterkere Europese digitale markt. Scholen, leraren en leerlingen van het funderend onderwijs op elk niveau en van ieder vak zijn uitgenodigd.

De Commissie moedigt vooral scholen aan om hieraan deel te nemen. En met deze website willen we iedereen helpen om van CodeWeek een succes te maken. Kijk eens bij Materialen of neem contact op met de leading teachers!

Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren Leading Teacher Chris Dorna

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Chris Dorna dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren oa met de Texas Rekenmachine. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Dorna.

Het is 1978 als op de MTS een Apple II aankomt en docenten zich eromheen verzamelen. Als leerlingen zien we de verbazing van onze docenten als de versterkingsfactor van een transistorschakeling in een oogwenk is berekend. De Apple II heeft geen eigen scherm, maar wordt via de antenne-aansluiting op een gewone TV aangesloten. Op school hebben we alleen een zwart-wit exemplaar en een docent die in de buurt woont haalt thuis de kleuren-TV op. Om er mee te leren omgaan mogen de docenten de Apple om de beurt mee naar huis nemen. Als studenten hebben we het ding nooit meer gezien.

Texas Rekenmachine

Een jaar later begin ik aan mijn (tevergeefse) poging een HTS-diploma te halen en hier krijgen we het vak Programmeren. Voor een paar honderd gulden moet ik een programmeerbare Texas TI59 aanschaffen. Het intypen van een programma was een hoop werk en het was zaak alle regels er in één keer goed in te krijgen.

Texas Rekenmachine T159

Naast het werken op de eigen programmeerbare rekenmachine mochten we een half uur per week werken op één van de computers in de kelder van de school. Eigenlijk waren het geen computers, maar veredelde telexmachines die waren verbonden met een mainframe bij de universiteit in Utrecht. Input was een toetsenbord, output een rol papier en 5 minuten vóór de toegewezen computertijd was afgelopen kreeg je de kans om je programma op een ponsband op te slaan.

Het is met deze primitieve middelen dat ik heb leren programmeren. Er werd volop gewerkt met stroomdiagrammen en het was zaak om vooraf goed te bedenken hoe je programma eruit moest zien.

Programmeerprincipes

De programmeerprincipes zijn er ouderwets ‘ingeramd’ en daar heb ik nog steeds heel veel plezier van. De HTS was geen succes en toen ik een aardig betaalde baan had, schafte ik voor een vermogen een Atari ST520 (met muis, printer, floppydrive en monitor) aan en heb ook in mijn werk altijd op de een of andere manier geprogrammeerd.

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers

1995 – Mijn eerste keer

Door Simone van Groenestijn

Interrail

Het is augustus 1995. Ik ben 21 jaar en op Interrail door het voormalige Oost-Europa. Tijdens mijn reis bezoek ik naast Polen, Hongarije en Tsjecho-Slowakije onder andere ook Slovenië, een land dat dan net een paar jaar bestaat. In de jeugdherberg in Ljubljana, de hoofdstad van Slovenië, deel ik een kamer met drie anderen: een jongen uit Duitsland (20), een meisje uit Noorwegen (23) en een Amerikaan (22). Bij het ontbijt zegt de Amerikaan opeens: “You know what would be cool? If I could send an e-mail from Slovenia to my friends in the US!” Ik weet dan nog helemaal niet precies wat een e-mail is, maar ik vind het meteen een interessant idee!

Email

Ik ga samen met de Amerikaan op pad om te kijken waar we een e-mail kunnen versturen. We besluiten om het te proberen in een computerwinkel. Er zit een computerwinkel op Slovenska Cesta, niet ver van de jeugdherberg. De medewerkers van de computerwinkel adviseren ons om het bij de universiteit te proberen. Zij hebben zelf nog geen internetverbinding in de winkel. Het is niet ver lopen naar de universiteit. We komen uit bij de Faculteit Filosofie van de Universiteit van Ljubljana. Het is midden in de zomervakantie en er is bijna niemand in het universiteitsgebouw. In het computerlokaal zit één verloren student. Het is een student van een jaar of 35 uit Kroatië, de eeuwige student, die zelfs de hele zomervakantie door studeert. Hij wordt meteen enthousiast als wij uitleggen waarvoor we komen. “Jazeker kan dat!” Hij biedt meteen aan dat de Amerikaan wel een e-mail kan versturen vanaf zijn account. Hij logt in bij zijn account en laat de Amerikaan een paar zinnen typen. De e-mail vanuit Slovenië naar de VS is verstuur

“Wil je mijn website zien?” vraagt de Amerikaan. De Kroaat zit alweer achter zijn toetsenbord. “Ja hoor, wat is het adres?” De Kroaat begint al te typen. “www?” Hij kijkt vragend naar de Amerikaan. Hij heeft “www” al ingetypt. “Ja, www,” bevestigt de Amerikaan. Stomverbaasd sta ik te kijken. “Hoe kan die Kroaat nou weten dat ie ‘www’ moet typen,” vraag ik mij af, “die Amerikaan had nog helemaal niets gezegd.” “Ja, ja, ‘www’,” vervolgt de Amerikaan. “En dan ‘umich’ en ‘edu’ en ‘/~jeff’, slash tilde Jeff.” “umich, dat is de Universiteit van Michigan,” legt hij uit. “En ‘Jeff’, dat ben ik, dat is mijn pagina bij de universiteit.”

Het is een eenvoudige pagina met een foto erop en een stukje tekst. Het is de eerste website die ik zie. www.umich.edu/~jeff Ik heb het altijd onthouden.

Daarna is de Kroaat aan de beurt. Hij laat enthousiast de pagina’s zien die hij samen met een paar andere studenten gemaakt heeft. Het zijn allemaal pagina’s met foto’s van Oost-Europese politici. Ik ken er geen één van. Hij vindt de foto’s ontzettend grappig en vertelt bij iedere foto welke politicus het is en wat er zo grappig aan is. Hij gaat maar door en begint steeds harder te lachen.

We zijn alles bij elkaar misschien een half uur in het computerlokaal, maar ik heb het gevoel dat de Kroaat mij in dat half uur het hele Internet heeft laten zien, dat ik in dat half uur bijna alle pagina’s gezien heb die er op dat moment op het hele Internet te zien zijn.

Amsterdam

Terug in Amsterdam, een paar weken later, kan ik in het computerlokaal van de Rietveld Academie ook het Internet op. Er is daar één computer met een modem, waar ik meteen dagelijks te vinden ben. Een paar maanden later heb ik ook thuis toegang tot het Internet, heb ik zelf een eigen e-mail adres en heb ik mijn eerste eigen website online staan.

[email protected] is mijn eerste e-mail adres en www.desk.nl/~cym is mijn eerste website 🙂

Ljubljana

In de jaren daarna zal ik heel veel net-art en web-art projecten gaan doen in Slovenië. Ljubljana zal een belangrijke rol gaan spelen in mijn toekomstige loopbaan. Dat kon ik die ochtend in dat computerlokaal van de Universiteit van Ljubljana nog niet weten. Maar die ervaring van mijn eerste keer online, die ochtend in dat computerlokaal van de Universiteit van Ljubljana, is altijd een bijzondere ervaring voor mij geweest, die ik altijd heb onthouden.

Ik heb later nog wel eens geprobeerd de pagina van jeff bij Universiteit van Michigan op te zoeken, maar nooit gevonden. Misschien had ik de url toch niet helemaal goed onthouden 🙂

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
OLYMPUS DIGITAL CAMERA

De foto van het gebouw is van Matjaž Rebolj
Licentie: CC BY-NC
Bron: https://www.kamra.si/it/organizzazioni/item/oddelek-za-geografijo-na-filozofski-fakulteti-v-ljubljani.html

De foto met de reflectie in het raam komt van de website van de universteit:
https://www.ff.uni-lj.si/en

Bron foto: https://arheologija.ff.uni-lj.si/en/faculty

Categorieën
CodeWeek Europa CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren Leading Teacher Natasja Hoekstra

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Natasja Hoekstra dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Natasja!

Computers in mijn jeugd

Opgegroeid in de jaren 70 en 80 heb ik van dichtbij mee kunnen maken dat er steeds meer gebruikt gemaakt werd van de computer en het internet. Als klein meisje was ik zelf erg nieuwsgierig naar hoe alle apparaten werkten. Ik deed niets liever dan alle apparaten uit elkaar te halen om zo te ontdekken hoe ze werkten. Zo ging ik aan de slag met verschillend gereedschap om een oud klein wekkertje te onderzoeken. Toen bleek dat het wel moeilijk was om een oud klein wekkertje weer in elkaar te krijgen als ik alle onderdelen los had gemaakt. Het lukte me niet altijd iets weer werkend te krijgen, maar dan had ik wel ontdekt hoe het werkte en welke materialen er allemaal gebruikt werden. 

Mijn neven kregen hun eerste spelcomputer (Atari) toen ik 9 of 10 jaar was en daar speelden wij heel veel uren Pong, net als allemaal andere spellen. Onze eerste (game)computer was de Philips MSX VG-8020. Je kon hier spellen op spelen door het spelcartridge boven in de (cartridge)sleuf, maar je kon ook een spel laden via een cassette. Natuurlijk moest je dan de juiste basic programmeercode weergeven om dat spel via de cassette geladen te krijgen. Ik kocht dan een MSX Computer blad en probeerde dan uren codes uit om verder mee te stoeien en uitproberen natuurlijk. Gamen is altijd gebleven, vooral Nintendo spellen (ik heb bijna alle Nintendo consoles), zoals Zelda en Mario Bros. zijn mijn favoriet.

Eenmaal aangekomen op de MEAO kon ik als extra vak computerles kiezen. Daarin heb ik geleerd om via basic een simpel programma (spel) te maken. Nog later kon ik als eindopdracht een eigen simpel boekhoudprogramma schrijven voor een zelfbedacht bedrijf. Al die kennis heb ik jarenlang laten liggen. Ik ben Maatschappelijk Werk gaan studeren, heb jaren in het jongerenwerk en de jeugdhulpverlening gewerkt. 

Digitale Geletterdheid

In 2016 ben ik gestart met het organiseren van ontdekmiddagen voor kinderen die van een uitdaging houden. De ontdekmiddagen stonden altijd in het teken van een thema passend binnen de Wetenschap en Technologie. Zo ben ik vanuit mijn eigen praktijk NatasUnik, NatasUnik Lab gestart, daarin gaan we aan de slag om samen te ontdekken, te experimenteren om zo verwondering teweeg te brengen. Procesgericht denken, kritisch denken, hogere orde denkvaardigheden, maar ook oplossingsgericht denken worden daardoor verder ontwikkeld. Door de samenwerking met Sandra Legters (Het Fluoriet)heb ik mij verdiept in Computational Thinking en de afgelopen 1,5 jaar heb ik tijdens de verschillende lockdowns verschillende Webinars gevolgd over Digitale Geletterdheid. 

Samen met Sandra Legters hebben we mooie workshops ontwikkeld op het gebied van Wetenschap & Technologie, gecombineerd met Digitale Geletterdheid, Culturele Erfgoed en Milieu. Ons nieuwste project (waarvoor we subsidie gekregen hebben van Make & Code en TechSoup) is onze online workshop: Maak een afvalsorteerspel. Mijn volgende uitdaging is om meer te weten over de micro.bit en over andere programmeertalen en programma’s zoals Scratch (nog verder uitdiepen), Blockly, Python, Minecraft education,  e.d.

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren Leading Teacher Franka Van Deursen

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Franka van Deursen dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Franka!

Action Learning: Programmeren & zelfvertrouwen 

Geboren in 1978, viel mijn eerste kennismaking met de computer&games samen met de Commodore 64 van de buren. Ik was in die tijd zo’n typisch buitenkind. Het liefst samen met anderen aan het knutselen, tekenen, uitvinden, lezen of bouwen. Nieuwsgierig. Vaak aan het timmeren en zagen in de werkplaats van mijn vader, waar ik met allerlei gereedschap mocht leren werken.  De Commodore vond ik een magische uitvinding, maar van het woord programmeren -laat staan computational thinking- had ik in die tijd nog nooit gehoord. Ik had wel in de gaten dat de computer enorm veel mogelijkheden met zich meebracht, maar het zelf leren maken van zo’n virtuele wereld had niet direct mijn interesse. Ik bleef een samenwerkende maker en heb veel grote ontwikkelingen op het gebied van computertechnologie mogen meemaken, maar de echte interesse in programmeren kwam pas vele jaren later.  

Glas Bewerken 

Zo’n 16 jaar geleden, tegelijk met het leren bewerken, smelten en brandschilderen van glas werd dat vuurtje aangestookt door Miranda, mijn toenmalige duo-collega van school. We deelden samen een erg fijne bovenbouwgroep in het SBO. Zij en haar man waren puur voor de hobby gestart met glas bewerken en een webshop om de kosten te dekken. Uit enthousiasme gingen ze hun opgedane kennis met me delen.  Meteen was ik gegrepen. Glas is zo’n bijzonder materiaal. Je kunt er zoveel mee. Al doende ontdekte ik stap voor stap de eindeloze mogelijkheden van het programmeren van hitte om dat gekke, onbuigzame glas tóch naar je hand te kunnen zetten. De wereld van glas is klein en ook andere glazeniers en kunstenaars wilden graag hun kennis met me delen. Wat ik dan weer kon omzetten tot een nieuw idee om weer terug te geven. Dat gezamenlijk plezier in glas bewerken, innoveren met alle nieuwe technische mogelijkheden van die tijd en elkaar daarbij steeds vooruit blijven helpen…Inmiddels weet ik dat ik met Action Learning bezig was. Wanneer experts hun kennis willen delen en op hun beurt van anderen durven blijven leren, heb je een prachtige motor voor innovatie, dat was me wel duidelijk geworden. Het opkomende internet was daar een geweldig handig hulpmiddel bij. Dit had een goede wisselwerking met mijn werk als leerkracht op het SBO, want kinderen ontwikkelen zich ook enorm goed volgens het principe van Action Learning.  (Loftetglas)

Ontdek lab Prodas 

Ik had alweer geluk toen ik 8 jaar geleden Tessa van Zadelhoff leerde kennen. Zij had net het eerste Ontdeklab van Stichting Prodas op- en ingericht. Dit aan de hand van een scherpe visie op de toekomst en wat er aan technologie en bijbehorende mogelijkheden (en uitdagingen) aan zat te komen. Ik raakte als leerkracht betrokken bij het lab via media maken omdat ik een idee had geopperd voor een kinderprogramma voor en door kinderen. Van Tessa en haar bevlogen netwerk kreeg ik in het Ontdeklab op dezelfde manier de voorbeelden en ruimte om samen met collega’s en kinderen ervaring op te doen met het steeds groeiende aanbod aan nieuwe technologieën en onderwijskundige middelen. Dit alles om kinderen spelenderwijs 21e eeuwse vaardigheden te leren, digitaal geletterd te maken en hen beter voor te bereiden op hun toekomst. Omdat computational thinking ook een deel van het aanbod was leerde ik al doende de mogelijkheden van programmeren en computational thinking steeds beter begrijpen. Scratch, de Beebot, en codekinderen.nl waren voor mij het begin dat ik nodig had. Daarna volgde o.a. de Micro:Bit, Dash&Dot, Tinkercad en de 3D-printer, Build Your Own Robot, Lego Mindstorms en het maken van VR games in CoSpaces.  

Prodas

Spelenderwijs werd het programmeren geen doel op zich maar een gereedschap om doelen te bereiken. Prodas zag de meerwaarde en is blijven investeren in toekomstgericht onderwijs. Er kwam een Prodasacademie voor scholing, we kregen een tweede lab, een leenkistensysteem voor in de klassen, een innovatiefonds voor leerkrachten, een kinderraad en het kinderprogramma werd een kinderpersbureau.  

Verwondering

Verwondering en enthousiasme bij kinderen omdat jouw aanbod structureel past bij hun leef- en beleefwereld zijn de grootste beloning die je als leerkracht kunt krijgen. Kinderen groeien enorm snel als ze mogen doen wat simpelweg in hun DNA verweven zit: creëren. En dankzij de vooruitsnellende technologie is het aanbod waar je mee aan de slag kunt inmiddels zo ontzettend leuk, spannend, beeldend, creatief en veelzijdig geworden.  

Franka van Deursen  foto
Franka van Deursen 

Het hoeft ook niet altijd duur te zijn om een mooi structureel aanbod digitale geletterdheid op je school aan te kunnen bieden. Van unplugged programmeren en 1001 soorten (al-dan-niet zelfgebouwde) robots ontwerpen, tot een eigen digitale (VR)game of computeranimatie bouwen of een 21e eeuws gereedschap als een 3D-printer, digitale snijplotter of lasersnijder inzetten bij een gezamenlijk project waarin een werkelijk probleem moet worden opgelost. Alles is mogelijk en goed te integreren in je dagelijkse lespraktijk. 

Passend aanbod Digitale Geletterdheid

De focus in ons lab ligt inmiddels op het ondersteunen van onze scholen bij het aanbieden van een structureel en passend aanbod aan digitale geletterdheid op de eigen school. Een webshop voor de kinderen zelf is in de maak en Pauline Maas maakte me enthousiast om de online variant van CS50 te gaan volgen. We blijven op allerlei manieren de actualiteiten goed volgen om steeds aan te sluiten op nieuwe ontwikkelingen en technologieën. We blijven de samenwerking zoeken met en leren van externe partijen zoals Brainport, (plaatselijke) bedrijven en experts, lokale media, andere onderwijsstichtingen en culturele instellingen en Ontdeklabs. En natuurlijk evenementen als de Codeweek. 

Dit alles om kinderen producent te laten blijven van de snel veranderende wereld om hen heen en hen toe te rusten met vaardigheden om daarmee om te gaan. Dat geeft vertrouwen en legt een sterke basis voor de toekomst! Al doende leren kinderen bewust en verantwoordelijk omgaan met die oneindige mogelijkheden en alle grote uitdagingen die voor hen liggen.  

Veel plezier tijdens de Codeweek! 

Franka van Deursen 

Categorieën
CodeWeek Nederland Leading teachers Leren programmeren

Leren programmeren met CodeWeek Leading Teacher Ellis van Kemenade

In deze terugkerende blogserie over Leren programmeren vragen we aan de leading teachers om hun ervaringen te delen. Deze keer heeft Ellis van de Kemenade dit mooie stuk geschreven over het leren programmeren. Via de Leading Teachers pagina kun je contact opnemen met Ellis

Het was het jaar 1983

Mijn eerste kennismaking met een computer en programmeren stamt uit het jaar 1983. Mijn oudere broer studeerde elektrotechniek en kocht in 1983 een Commodore 64. In eerste instantie was ik enthousiast spelletjes aan het spelen uit het grote assortiment spellen die op cassettebandjes stonden. Dat was veel leuker dan de spelcomputer waarmee we alleen een spelletje tennis of voetbal konden spelen. Vrij snel daarna kreeg ik op het IHBO tijdens mijn opleiding Klinische chemie het destijds nieuwe vak computerkunde. Ik was meteen razend enthousiast en voor het eerst in mijn schoolcarrière behaalde ik uit enthousiasme een 10 voor een vak op mijn eindlijst/diploma. De eerste opdracht die ik maakte was een lottosimulator. Geweldig vond ik het en mijn eerste nieuwgierigheid was ontstaan. Daarna heb ik er helaas in verband met mijn werk waar we nog helemaal geen computers hadden een tijdlang niets meer mee gedaan. Eind jaren 90  moest het ziekenhuislaboratorium waar ik werkte geautomatiseerd worden en werd er een collega gezocht die interesse had om hieraan mee te werken. Ik had daar wel oren naar en kreeg de kans om hiermee aan de slag te gaan. I

n samenwerking met Philips heb ik diverse cursussen gevolgd in de programmeertaal MUMPS. Ongeveer 7 jaar ben ik hier werkzaam geweest en toen wilde ik graag de stap maken om kinderen op het Voortgezet Onderwijs te leren programmeren. Ik vond het enorm jammer dat leerlingen niet de kans kregen om kennis te maken met programmeren en computational thinking. Ik ging de tweedegraads opleiding tot docent ICT volgen en slaagde binnen 2 jaar en werkte tegelijkertijd al op een technasiumschool.

Na het behalen van mijn diploma ben ik gestart met een project waarbij leerlingen een drumrobot maakten met een arduino en een paar servo’s. Afgelopen jaren heb ik een leerlijn programmeren met de Micro:bit opgezet. Leerlingen gaan aan de slag met een Micro:bit die aangesloten is op een keyestudio en ontwerpen met behulp van een servo 180/360 en een IR en LDR sensor een robot. Een combi van creativiteit, techniek, elektronica en leren programmeren. Spelenderwijs en doordat ze een eigen keuze mogen maken wat betreft het robotontwerp gaan ze superenthousiast aan de slag en de twijfels over hun kennis van programmeren verdwijnt als sneeuw voor de zon, en wat zijn ze trots als de robot uiteindelijk werkt tijdens de eindpresentatie! 

Afbeelding met binnen, persoon, vloer

Automatisch gegenereerde beschrijving